Trong thời đại công nghệ phát triển, hộ chiếu sinh trắc học đã trở thành một phần không thể thiếu trong việc xác minh danh tính và bảo đảm an ninh biên giới. Điều này đánh dấu một bước tiến mới trong lĩnh vực di cư và du lịch quốc tế. Bài viết này sẽ khám phá về ý nghĩa và ứng dụng của hộ chiếu sinh trắc học, cùng những lợi ích mà nó mang lại cho người sử dụng.
1. Hộ chiếu sinh trắc học là gì?
Hộ chiếu sinh trắc học còn được gọi là hộ chiếu điện tử hoặc hộ chiếu kỹ thuật số (e-passport), là một loại hộ chiếu hiện đại tích hợp một chip vi xử lý. Chip này lưu trữ thông tin sinh trắc học giúp xác minh danh tính của người sở hữu hộ chiếu. Sử dụng công nghệ thẻ thông minh không chạm, hộ chiếu sinh trắc học bao gồm một chip máy tính và một ăng-ten. Ăng-ten có nhiệm vụ cung cấp năng lượng cho chip và hỗ trợ trao đổi thông tin. Các thành phần này có thể được gắn ở bìa trước, bìa sau, hoặc ở trang giữa của hộ chiếu.
Các thông tin quan trọng của hộ chiếu được in trên trang dữ liệu và lưu trữ trong chip. Khi các cơ chế bảo mật được cài đặt chính xác và đầy đủ, hạ tầng khóa công cộng sẽ xác thực dữ liệu trong chip, làm việc làm giả trở nên cực kỳ khó khăn và tốn kém. Hiện nay, nhiều quốc gia đang dần chuyển sang sử dụng hộ chiếu sinh trắc học. Tính đến giữa năm 2019, hơn 150 quốc gia đã áp dụng loại hộ chiếu này.
Các loại sinh trắc học chuẩn cho hệ thống nhận diện này bao gồm nhận dạng khuôn mặt, dấu vân tay và mống mắt. Đây là những dạng sinh trắc học được chọn sau khi đã qua đánh giá nhiều loại khác nhau như quét võng mạc. Bản mô tả về hộ chiếu và chip được ghi trong Tài liệu số 9303 của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO). ICAO định nghĩa cụ thể định dạng tập tin sinh trắc học và các giao thức trao đổi được sử dụng trong hộ chiếu. Chỉ có hình ảnh kỹ thuật số (thường ở định dạng JPEG hoặc JPEG2000) của mỗi đặc điểm sinh trắc học được lưu trữ trong chip. Hệ thống kiểm soát biên giới điện tử sẽ so sánh các đặc điểm sinh trắc học này.
Để lưu trữ dữ liệu sinh trắc học trên chip không tiếp xúc, chip này cần có dung lượng tối thiểu 32 kilobyte EEPROM và phải hoạt động theo giao diện chuẩn quốc tế ISO/IEC 14443 cùng các tiêu chuẩn khác. Những tiêu chuẩn này đảm bảo sự tương thích và vận hành trơn tru giữa các quốc gia và các nhà sản xuất hộ chiếu khác nhau.
Một số thẻ căn cước quốc gia như là của Hà Lan, Albania và Brasil hoàn toàn tuân thủ tiêu chuẩn ICAO9303 về sinh trắc học cho giấy tờ du lịch. Tuy nhiên, một số nước khác như Hoa Kỳ lại không áp dụng tiêu chuẩn này cho Thẻ hộ chiếu của họ.
2. Tại sao ta nên sử dụng hộ chiếu sinh trắc học?
Theo Chính phủ Canada, hộ chiếu sinh trắc học nhằm tăng cường tính bảo mật và ngăn chặn làm giả hộ chiếu. Tương tự, theo Homeoffice, việc sử dụng hộ chiếu điện tử cũng giúp ngăn chặn trộm cắp hộ chiếu và bảo vệ quyền riêng tư cũng như làm khó khăn hơn trong việc thay đổi hộ chiếu để nhập cư bất hợp pháp.
Hộ chiếu sinh trắc học sử dụng công nghệ sinh trắc học để xác minh danh tính người sử dụng. Điều này giúp ngăn chặn các trường hợp giả mạo hoặc làm giả hộ chiếu.
Bên cạnh đó, việc sử dụng hộ chiếu sinh trắc học thường nhanh chóng và thuận tiện hơn so với các phương pháp xác minh danh tính truyền thống khác như chứng minh nhân dân hoặc bằng lái xe.
Tóm lại, hộ chiếu điện tử giúp quá trình truyền thông tin trở nên dễ dàng, chính xác và an toàn hơn.
3. Thông tin sinh trắc học của công dân gồm những gì?
Thông tin sinh trắc học được coi như là một “dấu vết” độc nhất không giống nhau giữa các cá nhân. Theo Luật Căn cước 2023: Người tiếp nhận thu nhận thông tin nhân dạng và thông tin sinh trắc học gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt của người cần cấp thẻ căn cước.
Thông tin sinh trắc học trong Cơ sở dữ liệu căn cước bao gồm ảnh khuôn mặt, dấu vân tay, mống mắt, ADN và giọng nói. Tuy nhiên, thông tin về ADN và giọng nói chỉ được lưu trữ khi cá nhân tự nguyện cung cấp hoặc khi có yêu cầu từ cơ quan có thẩm quyền trong các vụ án hình sự.
Căn cứ Điều 7 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định về danh tính điện tử công dân Việt Nam sau:
Danh tính điện tử công dân Việt Nam gồm:
1. Thông tin cá nhân:
- Số định danh cá nhân
- Họ, chữ đệm và tên
- Ngày, tháng, năm sinh
- Giới tính
2. Thông tin sinh trắc học:
- Ảnh chân dung
- Vân tay
Căn cứ Điều 8 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định về danh tính điện tử người nước ngoài sau:
Danh tính điện tử người nước ngoài bao gồm:
1. Thông tin cá nhân:
- Số định danh của người nước ngoài
- Họ, chữ đệm và tên
- Ngày, tháng, năm sinh
- Giới tính
- Quốc tịch
- Số, ký hiệu, ngày, tháng, năm, loại giấy tờ và nơi cấp hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế
2. Thông tin sinh trắc học:
- Ảnh chân dung
- Vân tay
4. Những vấn đề phát sinh khi sử dụng hộ chiếu sinh trắc học
Khi đề cập đến công nghệ, bảo mật thông tin là một trong những vấn đề chính thường gặp. Việc ngăn chặn tin tặc theo dõi hoặc truy cập vào thông tin cá nhân vẫn là một thách thức lớn chưa được giải quyết triệt để.
Bên cạnh những lợi ích vượt trội, hộ chiếu sinh trắc học còn gặp phải các vấn đề phát sinh gồm:
- Bảo mật và quyền riêng tư: Dữ liệu sinh trắc học có thể bị đánh cắp hoặc lạm dụng bởi các tổ chức hoặc cá nhân không trung thực, gây ra rủi ro cho quyền riêng tư và bảo mật của người sử dụng.
- Khả dụng: Tính khả dụng của hộ chiếu sinh trắc học có thể bị hạn chế do cơ sở hạ tầng kỹ thuật không đủ phát triển ở một số quốc gia hoặc khu vực. Người cao tuổi hoặc không quen với công nghệ có thể gặp khó khăn khi sử dụng loại hộ chiếu này.
- Thống nhất pháp lý: Sự thống nhất pháp lý liên quan đến việc sử dụng hộ chiếu sinh trắc học không phải lúc nào cũng được áp dụng trên toàn cầu, gây ra rắc rối trong việc di chuyển quốc tế và tạo ra xung đột pháp lý.
- Chính xác của dữ liệu: Dữ liệu sinh trắc học có thể không chính xác do nhiều yếu tố như chất lượng ảnh kém, dấu vân tay mờ, hoặc điều kiện môi trường không thuận lợi, gây ra nhận dạng sai hoặc không nhận dạng được.
Như vậy để giảm thiểu những vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia trong việc nâng cấp công nghệ và áp dụng các biện pháp bảo mật nghiêm ngặt. Đồng thời, người dùng cũng cần nâng cao nhận thức về bảo vệ thông tin cá nhân của mình. Với những nỗ lực này, các vấn đề phát sinh sẽ dần được khắc phục, giúp hộ chiếu sinh trắc học phát huy tối đa lợi ích của mình.
5. Dịch vụ làm hộ chiếu nhanh tại AZTAX
AZTAX cung cấp dịch vụ làm hộ chiếu nhanh chóng và đáng tin cậy trên toàn quốc. Chúng tôi đáp ứng mọi nhu cầu như làm hộ chiếu cho người không cư trú tại địa phương, làm hộ chiếu nhanh cho trẻ em, gia hạn hoặc cấp đổi hộ chiếu hết hạn, làm hộ chiếu để đi nước ngoài, xin cấp hộ chiếu lần đầu, và làm lại hộ chiếu bị mất.
Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp và quy trình làm việc hiệu quả, AZTAX cam kết mang đến cho bạn trải nghiệm dịch vụ tốt nhất, đảm bảo mọi nhu cầu về hộ chiếu của bạn được đáp ứng một cách đầy đủ và chính xác nhất.
6. Một số câu hỏi thường gặp
6.1 Sinh trắc học vân tay là gì?
Sinh trắc học vân tay là phương pháp tiên tiến sử dụng công nghệ để phân tích các đặc điểm đặc trưng của dấu vân tay như hình dạng, độ dài và mật độ. Khi ngón tay được đặt lên thiết bị quét, các đặc điểm này sẽ được nhận diện và dữ liệu số tương ứng sẽ được thu thập. Sau đó, dữ liệu này được chuyển đến các chuyên gia sinh trắc học vân tay để thực hiện phân tích và đánh giá chỉ số thông minh cũng như khả năng hoạt động của não bộ.
6.2 Xác thực sinh trắc học là gì?
Xác thực sinh trắc học là quá trình xác minh danh tính của một cá nhân thông qua các đặc điểm sinh học độc nhất và không thể sao chép được của họ. Các đặc điểm này bao gồm dấu vân tay, mống mắt, khuôn mặt, giọng nói, và DNA. Công nghệ sinh trắc học sử dụng các cảm biến và thuật toán phức tạp để thu thập và phân tích dữ liệu sinh học, sau đó so sánh dữ liệu này với các mẫu đã được lưu trữ trước đó để xác nhận danh tính. Xác thực sinh trắc học được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như an ninh, ngân hàng, y tế, và quản lý danh tính để đảm bảo tính bảo mật và tiện lợi.
6.3 Sinh trắc học bao gồm những gì?
Sinh trắc học bao gồm nhiều phương pháp và kỹ thuật khác nhau để nhận diện và xác thực danh tính của con người dựa trên các đặc điểm sinh học độc nhất của họ. Các phương pháp sinh trắc học chính bao gồm: Vân tay, khuôn mặt, giọng nói, mống mắt, lồng bàn tay, hình dạng cơ thể, ADN…
Tóm lại, AZTAX đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hộ chiếu sinh trắc học là gì qua bài viết trên. Nếu bạn có thắc mắc gì về các loại hộ chiếu, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua HOTLINE: 0932.383.089 để nhận được sự tư vấn tận tâm và các giải pháp tối ưu cho nhu cầu của bạn nhé!
