Được tặng cho tiền có phải nộp thuế thu nhập cá nhân hay không là câu hỏi thường gặp đối với nhiều cá nhân nhận quà tặng dưới dạng tiền mặt. Mỗi trường hợp cụ thể sẽ có những điều kiện và quy định khác nhau, tùy vào mức độ và mục đích của việc tặng tiền. Hãy cùng AZTAX tìm hiểu các quy định về cho tặng tiền có phải nộp thuế không để tránh được những nhầm lẫn và thực hiện nghĩa vụ thuế một cách đúng đắn.
1. Được tặng cho tiền có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không?
Trong một số trường hợp, người nhận tiền tặng có thể phải nộp thuế nếu khoản tiền đó thuộc đối tượng chịu thuế theo quy định. Để làm rõ vấn đề được tặng cho tiền có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không, cùng tìm hiểu qua các điều luật liên quan.
Căn cứ theo Điều 2, Khoản 10 của Thông tư 111/2013/TT-BTC, các khoản thu nhập chịu thuế được quy định chi tiết như sau:
Điều 2. Các khoản thu nhập chịu thuế
Theo quy định tại Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân và Điều 3 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP, các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm:
…
10. Thu nhập từ nhận quà tặng
Thu nhập từ nhận quà tặng là khoản thu nhập của cá nhân nhận được từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cụ thể như sau:
a) Đối với nhận quà tặng là chứng khoán bao gồm: cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định của Luật Chứng khoán; cổ phần của các cá nhân trong công ty cổ phần theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
b) Đối với nhận quà tặng là phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh bao gồm: vốn trong công ty trách nhiệm hữu hạn, hợp tác xã, công ty hợp danh, hợp đồng hợp tác kinh doanh, vốn trong doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh của cá nhân, vốn trong các hiệp hội, quỹ được phép thành lập theo quy định của pháp luật hoặc toàn bộ cơ sở kinh doanh nếu là doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh của cá nhân.
c) Đối với nhận quà tặng là bất động sản bao gồm: quyền sử dụng đất; quyền sử dụng đất có tài sản gắn liền với đất; quyền sở hữu nhà, kể cả nhà ở hình thành trong tương lai; kết cấu hạ tầng và các công trình xây dựng gắn liền với đất, kể cả công trình xây dựng hình thành trong tương lai; quyền thuê đất; quyền thuê mặt nước; các khoản thu nhập khác nhận được từ thừa kế là bất động sản dưới mọi hình thức; trừ thu nhập từ quà tặng là bất động sản hướng dẫn tại điểm d, khoản 1, Điều 3 Thông tư này.
d) Đối với nhận quà tặng là các tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan quản lý Nhà nước như: ô tô; xe gắn máy, xe mô tô; tàu thủy, kể cả sà lan, ca nô, tàu kéo, tàu đẩy; thuyền, kể cả du thuyền; tàu bay; súng săn, súng thể thao.
Qua điều luật trên, cho tặng tiền có phải nộp thuế không đã được giải đáp rõ ràng. Thu nhập từ việc nhận quà tặng được xem là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân, bao gồm các khoản tiền hoặc tài sản mà cá nhân nhận được từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cụ thể như sau:
- Khi nhận quà tặng là chứng khoán, bao gồm cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định của Luật Chứng khoán, cũng như cổ phần của cá nhân trong công ty cổ phần theo Luật Doanh nghiệp.
- Khi nhận quà tặng là phần vốn trong các tổ chức kinh tế, bao gồm vốn trong công ty trách nhiệm hữu hạn, hợp tác xã, công ty hợp danh, hợp đồng hợp tác kinh doanh, vốn trong doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh cá nhân, hoặc vốn trong các hiệp hội, quỹ theo quy định của pháp luật, hoặc toàn bộ cơ sở kinh doanh nếu là doanh nghiệp tư nhân hoặc cơ sở kinh doanh của cá nhân.
- Khi nhận quà tặng là bất động sản, bao gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất có tài sản gắn liền, quyền sở hữu nhà, kể cả nhà ở hình thành trong tương lai, kết cấu hạ tầng và các công trình xây dựng gắn liền với đất, kể cả công trình xây dựng hình thành sau này, quyền thuê đất, quyền thuê mặt nước, và các khoản thu nhập khác từ thừa kế bất động sản dưới mọi hình thức. Trừ thu nhập là quà tặng giữa:
-
- Vợ với chồng;
- Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ;
- Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi;
- Cha chồng, mẹ chồng với con dâu;
- Cha vợ, mẹ vợ với con rể;
- Ông nội, bà nội với cháu nội, ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại;
- Anh chị em ruột với nhau.
- Khi nhận quà tặng là các tài sản cần phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan nhà nước, bao gồm: ô tô, xe máy, mô tô, tàu thủy (bao gồm cả sà lan, ca nô, tàu kéo, tàu đẩy), thuyền (cả du thuyền), tàu bay, súng săn và súng thể thao.
Như vậy, việc được tặng tiền có phải nộp thuế thu nhập cá nhân hay không phụ thuộc vào các yếu tố cụ thể như giá trị món quà tặng và đối tượng người tặng. Việc hiểu rõ các quy định này sẽ giúp người nhận tiền tặng chủ động trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế đúng hạn, đồng thời bảo vệ quyền lợi của mình một cách hợp pháp.
2. Giải thích chi tiết trường hợp quà tặng bằng tiền có chịu thuế TNCN không?
Tìm hiểu về trường hợp quà tặng bằng tiền có chịu thuế TNCN không là một vấn đề quan trọng trong hệ thống thuế. Việc xác định rõ ràng các quy định pháp lý liên quan sẽ giúp cá nhân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
2.1 Trường hợp không phải nộp thuế
Theo các quy định hiện hành về thuế thu nhập cá nhân tại Việt Nam, có những trường hợp người nhận tiền mặt dưới dạng quà tặng không phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Sau đây là một số ví dụ cụ thể:
- Quà tặng từ người thân, bạn bè và đồng nghiệp: Khi nhận được tiền mặt làm quà từ người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp mà không liên quan đến các hoạt động kinh doanh hay đầu tư, thì không cần phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Đây là những món quà thể hiện tình cảm, sự tri ân, và không nhằm mục đích thu lợi.
- Không có cam kết hoặc thỏa thuận hoàn trả: Khi nhận tiền mặt làm quà tặng mà không có cam kết hoặc thỏa thuận nào về việc hoàn trả hay bồi thường, không yêu cầu nộp thuế thu nhập cá nhân. Điều này áp dụng trong trường hợp không có sự trao đổi hàng hóa, dịch vụ hoặc lợi ích tương đương để yêu cầu hoàn trả.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chính sách miễn thuế chỉ áp dụng đối với quà tặng là tiền mặt. Đối với những món quà khác như chứng khoán, bất động sản, ô tô và các tài sản có giá trị tương đương, việc tính thuế sẽ căn cứ theo các quy định cụ thể trong Luật thuế thu nhập cá nhân và các văn bản hướng dẫn có liên quan.
Để đảm bảo việc tuân thủ đúng quy định, người nhận quà tặng cần hiểu rõ các điều khoản và điều kiện liên quan đến việc miễn thuế. Nếu có bất kỳ sự nghi ngờ nào, nên tìm kiếm sự tư vấn từ cơ quan thuế hoặc chuyên gia tư vấn thuế để nhận được thông tin chính xác và hướng dẫn chi tiết về quy trình nộp thuế trong từng trường hợp cụ thể.
2.2 Trường hợp phải nộp thuế
Dựa theo các quy định hiện hành về thuế thu nhập cá nhân tại Việt Nam, có một số tình huống khi nhận tiền mặt dưới dạng quà tặng mà người nhận không cần phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, cũng tồn tại những trường hợp khác, khi nhận tiền thì phải thực hiện nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân. Sau đây là một số tình huống cụ thể:
- Thu nhập từ hoạt động kinh doanh: Số tiền nhận được từ các hoạt động kinh doanh như hoa hồng, thưởng, lãi suất, doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ… sẽ được xem là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Điều này áp dụng với những cá nhân có thu nhập từ hoạt động kinh doanh cá nhân hoặc từ công ty mà họ là cổ đông, chủ sở hữu, hoặc thành viên.
- Thu nhập từ đầu tư: Lợi nhuận từ các khoản đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu, tiền thuê tài sản (nhà, đất) sẽ được tính là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Điều này áp dụng khi cá nhân nhận tiền từ các hoạt động đầu tư, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, hoặc các quỹ đầu tư.
- Thu nhập từ hoạt động phi lợi nhuận: Tiền tài trợ, quyên góp, ủng hộ từ các tổ chức, cá nhân, hoặc các hoạt động từ thiện, cứu trợ sẽ bị xem là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Việc này đảm bảo sự công bằng trong việc cân đối nguồn lực từ các hoạt động phi lợi nhuận.
- Thu nhập từ phần vốn góp: Số tiền nhận được khi góp vốn vào công ty TNHH, hợp tác xã, không chỉ được coi là vốn góp mà còn là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Điều này áp dụng khi cá nhân nhận lại tiền từ phần vốn đã góp vào doanh nghiệp.
- Thu nhập từ thừa kế: Khi tài sản thừa kế có giá trị vượt quá 10 tỷ đồng, số tiền này sẽ được xem là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Điều này áp dụng đối với tài sản thừa kế có giá trị vượt mức miễn thuế.
Việc hiểu rõ các trường hợp quà tặng bằng tiền có chịu thuế TNCN không là rất quan trọng, giúp cá nhân và tổ chức thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định, tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo công bằng trong hệ thống thuế.
3. Cách tính thuế thu nhập cá nhân từ quà tặng
Mặc dù việc nhận quà tặng, đặc biệt là tiền hoặc tài sản, có thể mang lại niềm vui, nhưng trong một số trường hợp, những món quà này lại thuộc diện phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Để tránh những rủi ro về pháp lý và đảm bảo quyền lợi của mình, người nhận cần hiểu rõ cách tính thuế đối với quà tặng, các mức miễn thuế và những điều kiện liên quan.
Căn cứ vào khoản 4 Điều 16 Thông tư 111/2013/TT-BTC, công thức tính thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ việc nhận quà tặng được quy định cụ thể như sau:
- Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Thu nhập tính thuế x 10%
Thu nhập tính thuế từ việc nhận thừa kế hoặc quà tặng là phần giá trị tài sản nhận được vượt quá 10 triệu đồng trong mỗi lần nhận.
Trong trường hợp thừa kế hoặc nhận quà tặng là chứng khoán, thu nhập tính thuế là phần giá trị tài sản nhận được vượt quá 10 triệu đồng, được tính trên tổng giá trị các mã chứng khoán nhận. Số tiền này là tổng giá trị chưa trừ bất kỳ chi phí nào.
Khi thừa kế hoặc nhận quà tặng là vốn góp trong các tổ chức kinh tế hoặc cơ sở kinh doanh, thu nhập tính thuế sẽ được xác định dựa trên giá trị phần vốn góp, tính theo giá trị sổ sách kế toán của công ty tại thời điểm gần nhất trước khi đăng ký quyền sở hữu phần vốn đó.
Đối với tài sản thừa kế hoặc quà tặng là bất động sản, giá trị của bất động sản sẽ được xác định theo các quy định dưới đây:
- Đối với bất động sản là quyền sử dụng đất, giá trị quyền sử dụng đất được xác định dựa trên Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm cá nhân thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng bất động sản.
- Đối với bất động sản là nhà và công trình kiến trúc trên đất, giá trị được xác định dựa trên các quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về phân loại giá trị nhà, tiêu chuẩn và định mức xây dựng cơ bản do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành, cùng với giá trị còn lại của nhà và công trình tại thời điểm đăng ký quyền sở hữu.
Đối với thừa kế hoặc quà tặng là những tài sản cần đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan nhà nước, giá trị tài sản sẽ được xác định dựa trên bảng giá tính lệ phí trước bạ do UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm cá nhân thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản thừa kế, quà tặng.
4. Thời điểm xác định thu nhập tính thuế TNCN?
Việc xác định thời điểm thu nhập tính thuế thu nhập cá nhân là một vấn đề quan trọng trong hệ thống thuế, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người nộp thuế. Điều này giúp làm rõ khi nào thu nhập sẽ được coi là hợp lệ để tính thuế, đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc thực thi nghĩa vụ thuế.
Về quy định thời điểm xác định thu nhập tính thuế thu nhập cá nhân, khoản 3 Điều 16 Thông tư 111/2013/TT-BTC đưa ra hướng dẫn chi tiết như sau:
Điều 16. Căn cứ tính thuế từ thừa kế, quà tặng
Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ thừa kế, quà tặng là thu nhập tính thuế và thuế suất.
…
3. Thời điểm xác định thu nhập tính thuế
Thời điểm xác định thu nhập tính thuế từ thừa kế, quà tặng là thời điểm cá nhân làm thủ tục đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản thừa kế, quà tặng.
Vì vậy, thời điểm xác định thu nhập tính thuế từ thừa kế và quà tặng là khi cá nhân thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản thừa kế, quà tặng.
Khi cá nhân có thu nhập từ việc nhận thừa kế hoặc quà tặng, họ phải khai thuế cho từng lần phát sinh, bao gồm cả trường hợp được miễn thuế.
Việc xác định thời điểm thu nhập tính thuế thu nhập cá nhân là một yếu tố quan trọng để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình tính thuế. Nắm vững quy định này giúp người nộp thuế tuân thủ đúng luật và tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.
5. Quyết toán thuế thu nhập cá nhân từ quà tặng
Trong trường hợp nhận quà tặng có giá trị, nếu vượt qua ngưỡng miễn thuế, cá nhân có nghĩa vụ phải thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân. Việc quyết toán thuế không chỉ giúp cá nhân hoàn tất nghĩa vụ tài chính mà còn tránh các rủi ro pháp lý. Để đảm bảo việc thực hiện thủ tục này đúng cách, người nhận quà tặng cần nắm rõ quy trình, hồ sơ cần thiết và các bước thực hiện.
Quy trình quyết toán thuế TNCN từ quà tặng bao gồm các bước cơ bản sau:
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Người nhận quà tặng cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu yêu cầu, bao gồm:- Tờ khai quyết toán thuế TNCN (mẫu số 04/KK-TNCN) theo quy định tại Phụ lục II của Thông tư 80/2021/TT-BTC.
- Bản sao các chứng từ chứng minh thu nhập từ quà tặng nhận được.
- Bản sao các chứng từ chứng minh số thuế đã khấu trừ hoặc đã nộp (nếu có).
- Bước 2: Nộp hồ sơ
Người nhận quà tặng có thể lựa chọn một trong các cách thức sau để nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN:- Nộp trực tiếp tại cơ quan thuế.
- Gửi hồ sơ qua đường bưu điện.
- Nộp trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
- Bước 3: Nhận kết quả
Kết quả này sẽ cho biết số thuế cần phải nộp, số thuế đã nộp thừa, hoặc số tiền thuế sẽ được hoàn lại cho người nộp thuế.
Việc quyết toán thuế thu nhập cá nhân từ quà tặng là một nghĩa vụ quan trọng mà người nhận cần tuân thủ để đảm bảo hợp pháp và tránh các rủi ro về thuế. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và nộp đúng hạn sẽ giúp cá nhân hoàn thành thủ tục này một cách nhanh chóng và chính xác, từ đó giảm thiểu các vấn đề phát sinh về thuế sau này.
6. Một số câu hỏi liên quan
6.1 Bố mẹ cho con tiền có phải nộp thuế không?
Không. Khi bố mẹ tặng tiền cho con, nhiều người vẫn băn khoăn liệu khoản tiền được cho tặng có phải đóng thuế không. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, tiền tặng cho con từ bố mẹ thường không phải chịu thuế TNCN.
Cụ thể, Luật Thuế TNCN không đánh thuế đối với các khoản tiền được tặng trong gia đình, bao gồm việc bố mẹ cho con tiền, vì đây là sự chuyển nhượng trong phạm vi gia đình, không phải là giao dịch thương mại hay thu nhập từ lao động.
6.2 Cách tính thuế thu nhập cá nhân từ quà tặng như thế nào?
Theo quy định tại khoản 4 Điều 16 Thông tư 111/2013/TT-BTC, cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ quà tặng được xác định theo công thức sau:
- Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Thu nhập tính thuế x 10%.
Điều này có nghĩa là thu nhập từ quà tặng sẽ bị tính thuế với tỷ lệ 10% trên số thu nhập tính thuế thực tế mà người nhận được.
Tóm lại, việc tìm hiểu về việc được tặng cho tiền có phải nộp thuế thu nhập cá nhân hay không giúp bạn nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ thuế của mình. Việc tuân thủ các quy định về thuế sẽ giúp tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo quyền lợi cho cá nhân nhận quà tặng. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về tiền được cho có phải nộp thuế không, hãy liên hệ AZTAX qua hotline 0932.383.089 để được hỗ trợ tận tình và nhanh chóng.
