Tài khoản 157 là gì? Kết cấu nội dung và nguyên tắc kế toán

Tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán là một trong những tài khoản quan trọng trong hệ thống kế toán của doanh nghiệp, giúp phản ánh giá trị hàng hóa gửi đi bán chưa hoàn tất giao dịch. Việc hạch toán chính xác tài khoản này giúp doanh nghiệp theo dõi tình hình hàng hóa, đảm bảo tính chính xác trong báo cáo tài chính. Trong bài viết này, AZTAX sẽ giới thiệu tới bạn đọc những thông tin chi tiết về kết cấu nội dung và nguyên tắc kế toán tài khoản này.

1. Tài khoản 157 là gì?

Đặc điểm của tài khoản 157:

• Tài khoản 157 mang tính chất tạm thời. Điều này có nghĩa là giá trị hàng hóa trên tài khoản này sẽ được chuyển đi khi giao dịch bán hoàn tất.
• Mặt hàng trong tài khoản này có thể là hàng hóa, sản phẩm, hoặc vật tư gửi đi bán dưới dạng gửi bán ủy thác, bán theo hình thức đại lý, hoặc gửi hàng bán nhưng chưa xuất hóa đơn.
• Trong trường hợp hàng hóa được giao cho các đại lý hoặc cửa hàng bán lẻ, tài khoản này sẽ giúp doanh nghiệp theo dõi lượng hàng còn lại và số tiền chưa thu được.

2. Nguyên tắc kế toán hàng gửi đi bán – Tài khoản 157

Hàng gửi đi bán được ghi nhận trên tài khoản 157 theo nguyên tắc giá gốc, tuân thủ Chuẩn mực kế toán Hàng tồn kho. Tài khoản này chỉ phản ánh trị giá của hàng hóa, thành phẩm đã gửi cho khách hàng, đại lý, ký gửi hoặc dịch vụ đã hoàn tất nhưng chưa được xác định là đã bán, tức là chưa tính vào doanh thu của kỳ kế toán.

Cụ thể, các nguyên tắc ghi nhận như sau:

Hiện nay, nguyên tắc kế toán của tài khoản 157 (hàng gửi đi bán) được hướng dẫn chi tiết tại Khoản 1, Điều 30 Thông tư 200/2014/TT-BTC. Doanh nghiệp khi sử dụng tài khoản này cần tuân thủ các nguyên tắc kế toán để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong việc ghi nhận các giao dịch liên quan đến hàng gửi đi bán.

2.1. Mục đích của tài khoản 157 (hàng gửi đi bán)

Tài khoản 157 phản ánh giá trị của hàng hóa, thành phẩm hoặc dịch vụ đã gửi đi cho khách hàng, gửi qua đại lý hoặc ký gửi, nhưng chưa được xác nhận là doanh thu bán hàng.

Các hàng hóa này vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp cho đến khi được xác định là đã bán và có doanh thu. Cụ thể, hàng hóa, thành phẩm hoặc dịch vụ sẽ được ghi nhận vào tài khoản 157 với giá gốc (không bao gồm thuế GTGT, nếu có).

Mục đích chính của tài khoản này là theo dõi các mặt hàng đã được gửi đi nhưng chưa hoàn tất việc bán trong kỳ, do đó chưa tính vào doanh thu của doanh nghiệp.

2.2. Theo dõi hàng hóa, thành phẩm trên tài khoản 157

Dù hàng hóa, thành phẩm đã được gửi đi bán, nhưng chúng vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp cho đến khi các giao dịch được hoàn tất.

Do đó, kế toán cần mở sổ chi tiết để theo dõi từng loại hàng hóa, thành phẩm gửi đi bán. Sổ chi tiết này giúp ghi nhận đầy đủ các thông tin về số lượng và giá trị của từng lần gửi hàng, cũng như giúp doanh nghiệp kiểm soát tình hình hàng hóa đang gửi đi bán.

Việc theo dõi chi tiết cũng là cơ sở để doanh nghiệp xác nhận doanh thu khi hàng hóa đã được tiêu thụ hoặc giao dịch hoàn tất.

2.3. Chi phí chi hộ khách hàng không được phản ánh vào tài khoản 157

Một nguyên tắc quan trọng trong việc sử dụng tài khoản 157 là không ghi nhận các chi phí chi hộ khách hàng vào tài khoản này.

Các chi phí như vận chuyển, bốc xếp hay các chi phí phát sinh trong quá trình giao nhận hàng hóa sẽ không được phản ánh vào tài khoản 157. Tuy nhiên, để tiện cho công tác quản lý, doanh nghiệp có thể mở chi tiết tài khoản 157 để ghi nhận các loại hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi bán hoặc dịch vụ đã cung cấp cho từng khách hàng hoặc đại lý.

Việc theo dõi chi tiết này giúp doanh nghiệp nắm rõ thông tin về từng khách hàng hoặc cơ sở nhận đại lý, hỗ trợ quá trình kế toán khi hàng hóa được xác nhận là đã bán.

Tóm lại, Tài khoản 157 không chỉ phản ánh giá trị hàng hóa gửi đi bán mà còn giúp doanh nghiệp quản lý chặt chẽ quá trình giao dịch chưa hoàn tất. Việc tuân thủ các nguyên tắc kế toán trong việc sử dụng tài khoản này sẽ đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong báo cáo tài chính, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp trong việc kiểm soát các giao dịch hàng hóa một cách hiệu quả.

3. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 157

Doanh nghiệp cần hiểu đúng kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 157 để có thể quản lý hiệu quả các hàng hóa gửi bán, đảm bảo việc ghi nhận và theo dõi chính xác các giao dịch liên quan đến hàng hóa chưa được bán hoặc chưa xác định doanh thu.

Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 157 được quy định tại Khoản 2, Điều 30 Thông tư 200/2014/TT-BTC như sau:

Bên Nợ của tài khoản 157:

• Trị giá hàng hóa, thành phẩm gửi cho khách hàng, đại lý, ký gửi, hoặc các đơn vị cấp dưới.
• Trị giá dịch vụ đã cung cấp nhưng chưa xác định là đã bán.
• Cuối kỳ, kết chuyển trị giá hàng hóa, thành phẩm gửi đi bán chưa xác định là đã bán (đối với phương pháp kiểm kê định kỳ).

Bên Có của tài khoản 157:

• Trị giá hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ đã xác định là đã bán.
• Trị giá hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ bị trả lại bởi khách hàng.
• Đầu kỳ, kết chuyển trị giá hàng hóa, thành phẩm gửi đi bán và dịch vụ đã cung cấp nhưng chưa xác định là đã bán (đối với phương pháp kiểm kê định kỳ).

Số dư bên Nợ của tài khoản 157: Trị giá hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ chưa xác định là đã bán trong kỳ.

4. Hướng dẫn hạch toán tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán

Mỗi giai đoạn trong chu trình của hàng gửi đi bán đều có phương pháp hạch toán riêng biệt trên tài khoản 157. Việc hiểu rõ từng bước trong quá trình này rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác trong phản ánh tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách hạch toán TK 157

4.1. Hạch toán theo phương pháp kê khai thường xuyên

Khi doanh nghiệp gửi hàng hóa hoặc thành phẩm cho khách hàng hoặc gửi hàng hóa cho doanh nghiệp nhận bán đại lý ký gửi theo hợp đồng ghi:

• Nợ Tài khoản 157: Hàng gửi đi bán
• Có Tài khoản 156: Hàng hóa
• Có Tài khoản 155: Thành phẩm

Khi dịch vụ đã hoàn thành và bàn giao cho khách hàng nhưng chưa xác nhận bán trong kỳ ghi

• Nợ Tài khoản 157: Hàng gửi đi bán
• Có Tài khoản 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang

Khi xác định hàng gửi đi bán và dịch vụ đã hoàn thành là đã bán trong kỳ

• Nếu doanh nghiệp có thể tách thuế gián thu ngay ghi nhận doanh thu chưa có thuế

• • Nợ Tài khoản 131: Phải thu của khách hàng
  • Có Tài khoản 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
  • Có Tài khoản 333: Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước

• Nếu không tách được thuế gián thu ngay ghi nhận doanh thu bao gồm thuế và điều chỉnh định kỳ

• • Nợ Tài khoản 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
  • Có Tài khoản 333: Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước

• Phản ánh giá vốn của hàng hóa thành phẩm dịch vụ đã bán trong kỳ

• • Nợ Tài khoản 632: Giá vốn hàng bán
  • Có Tài khoản 157: Hàng gửi đi bán

Khi hàng hóa thành phẩm gửi đi bán bị khách hàng trả lại

• Nếu hàng hóa hoặc thành phẩm có thể bán lại hoặc sửa chữa:

• • Nợ Tài khoản 156: Hàng hóa
  • Nợ Tài khoản 155: Thành phẩm
  • Có Tài khoản 157: Hàng gửi đi bán

• Nếu hàng hóa hoặc thành phẩm bị hư hỏng không thể bán hoặc sửa chữa:

• • Nợ Tài khoản 632: Giá vốn hàng bán
  • Có Tài khoản 157: Hàng gửi đi bán

4.2 Hạch toán theo phương pháp kiểm kê định kỳ

Đầu kỳ kế toán kết chuyển giá trị hàng hóa thành phẩm dịch vụ đã gửi cho khách hàng hoặc cho bán đại lý ký gửi nhưng chưa xác định là đã bán:

• Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán
• Nợ TK 611: Mua hàng
• Có TK 157: Hàng gửi đi bán

Cuối kỳ kế toán dựa trên kết quả kiểm kê hàng tồn kho xác định giá trị hàng hóa sản phẩm dịch vụ chưa được coi là đã bán:

• Khi hàng hóa được gửi cho khách hàng, đại lý, ký gửi hoặc đơn vị cấp dưới mà chưa được thanh toán và chưa được coi là đã bán:

• • Nợ TK 157: Hàng gửi đi bán
  • Có TK 611: Mua hàng

• Cuối kỳ, để kết chuyển giá trị thành phẩm đã gửi cho khách hàng, đại lý, ký gửi, hoặc dịch vụ cung cấp nhưng chưa xác định là đã bán:

• • Nợ TK 157: Hàng gửi đi bán
  • Có TK 632: Giá vốn hàng bán

Kết luận, việc hạch toán chính xác hàng gửi đi bán là một phần quan trọng trong quản lý tài chính doanh nghiệp. Bằng cách tuân thủ đúng quy trình và sử dụng tài khoản 157, doanh nghiệp có thể đảm bảo tính minh bạch trong quản lý hàng hóa và báo cáo tài chính.

5. Bài tập định khoản tài khoản 157 hàng gửi đi bán

Để vững vàng trong lý thuyết hạch toán tài khoản 157, phương pháp hiệu quả nhất là thực hành thông qua các bài tập cụ thể. Việc áp dụng lý thuyết vào thực tế giúp bạn nắm rõ quy trình ghi nhận giao dịch và hạch toán hàng gửi đi bán.

Dưới đây là bài tập về cách hạch toán tài khoản 157 trong một tình huống thực tế.

Xuất kho hàng hóa gửi đi bán: Giả sử, công ty xuất kho 100 sản phẩm với giá vốn 200.000 VND/sản phẩm để gửi bán cho khách hàng.

• Giá trị hàng xuất kho = 100 sản phẩm x 200.000 VND/sản phẩm = 20.000.000 VND.
• Bút toán hạch toán:

• • Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán: 20.000.000 VND
  • Có TK 156 – Hàng hóa: 20.000.000 VND

Khách hàng chấp nhận toàn bộ hàng hóa đã gửi (Doanh thu được ghi nhận): Giả sử khách hàng chấp nhận toàn bộ 100 sản phẩm với giá bán 300.000 VND/sản phẩm.

• Giá trị doanh thu = 100 sản phẩm x 300.000 VND/sản phẩm = 30.000.000 VND.
• Bút toán ghi nhận doanh thu:

• • Nợ TK 131 – Phải thu khách hàng: 30.000.000 VND
  • Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ: 30.000.000 VND
  • Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (nếu có, thường là 10%): 3.000.000 VND

• Bút toán ghi nhận giá vốn:

• • Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán: 20.000.000 VND
  • Có TK 157 – Hàng gửi đi bán: 20.000.000 VND

Khách hàng trả lại một phần hàng hóa: Giả sử khách hàng trả lại 10 sản phẩm do không đạt yêu cầu.

• Giá trị hàng trả lại = 10 sản phẩm x 200.000 VND/sản phẩm = 2.000.000 VND.
• Bút toán ghi nhận hàng trả lại:

• • Nợ TK 156 – Hàng hóa: 2.000.000 VND
  • Có TK 157 – Hàng gửi đi bán: 2.000.000 VND

• Bút toán điều chỉnh doanh thu và giá vốn:

• • Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ: 3.000.000 VND
  • Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp: 300.000 VND
  • Có TK 131 – Phải thu khách hàng: 3.000.000 VND
  • Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán: 2.000.000 VND
  • Có TK 156 – Hàng hóa: 2.000.000 VND

Qua bài tập trên, bạn sẽ thấy cách hạch toán tài khoản 157 trong trường hợp hàng hóa gửi đi bán nhưng chưa xác định doanh thu, từ đó giúp bạn làm quen với quy trình và các bước cần thực hiện để đảm bảo sự chính xác trong công tác kế toán.

6. Một số câu hỏi liên quan tới TK 157

Câu 1: Hàng gửi đi bán là gì?

Hàng gửi đi bán là sản phẩm hoặc hàng hóa mà doanh nghiệp chuyển giao cho đối tác (thường là đại lý hoặc nhà bán lẻ) để bán hộ. Tuy nhiên, quyền sở hữu của hàng hóa vẫn thuộc về doanh nghiệp cho đến khi hàng hóa thực sự được bán. Trong thời gian này, hàng này không được tính là doanh thu mà vẫn được theo dõi trong sổ sách kế toán của doanh nghiệp.

Câu 2: Hàng gửi đi bán được xem là tài sản hay nguồn vốn?

Hàng gửi đi bán là tài sản của doanh nghiệp trong quá trình chờ bán. Mặc dù hàng hóa đã được gửi cho đối tác để bán, nhưng quyền sở hữu của hàng hóa vẫn giữ nguyên với doanh nghiệp cho đến khi bán được. Vì vậy, hàng gửi đi bán được ghi nhận trong sổ sách kế toán như tài sản và được theo dõi trong tài khoản riêng biệt “Hàng gửi đi bán”.

Câu 3: Hàng gửi đi bán có phải là hàng tồn kho không?

Hàng gửi đi bán có thể được coi là một phần của hàng tồn kho nhưng được theo dõi tách biệt. Dù hàng hóa này vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp, nó đã được chuyển giao cho đối tác, nên không còn nằm trong kho của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vì doanh nghiệp vẫn sở hữu hàng hóa này cho đến khi chúng được bán, nên về bản chất, hàng gửi đi bán vẫn là một dạng hàng tồn kho và được ghi nhận riêng biệt trong tài khoản “Hàng gửi đi bán”.

Câu 4: Làm thế nào để theo dõi tình trạng bán hàng của hàng gửi đi bán?

Để theo dõi tình trạng của hàng gửi đi bán, doanh nghiệp cần thiết lập hệ thống báo cáo định kỳ với đối tác nhận hàng gửi đi bán. Những báo cáo này sẽ cung cấp thông tin về tình hình bán hàng và tồn kho. Dựa trên thông tin này, kế toán có thể xác định thời điểm hàng hóa được bán và ghi nhận doanh thu vào thời điểm phù hợp, đảm bảo tính chính xác trong báo cáo tài chính.

Như vậy, AZTAX đã giải đáp một cách rõ ràng những thắc mắc phổ biến liên quan đến tài khoản 157. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp các doanh nghiệp áp dụng chính xác quy định về hạch toán hàng gửi đi bán, qua đó tối ưu hóa quy trình kế toán và nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.

Tóm lại, Tài khoản 157 đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi hàng hóa, thành phẩm gửi đi bán, giúp doanh nghiệp quản lý chặt chẽ tình hình hàng hóa chưa được xác định là đã bán. Việc hạch toán đúng đắn tài khoản này sẽ giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định kế toán và đưa ra báo cáo tài chính chính xác. Nếu bạn còn câu hỏi nào liên quan tới tài khoản 15 hoặc các vấn đề kế toán khác, hãy liên hệ tới AZTAX qua hotline: 0932.383.089