Giấy phép kinh doanh là gì?

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển, việc hiểu rõ các yếu tố pháp lý liên quan đến hoạt động kinh doanh là vô cùng quan trọng. Một trong những vấn đề cơ bản mà các doanh nghiệp cần nắm là “giấy phép kinh doanh là gì” để đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả của doanh nghiệp. Cùng AZTAX khám phá thêm về chủ đề này nhé!

1. Giấy phép kinh doanh là gì?

Trong giao tiếp hàng ngày, thuật ngữ “giấy phép kinh doanh” thường được sử dụng để chỉ “giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh”, dẫn đến nhiều sự nhầm lẫn khi chuẩn bị hồ sơ với các cơ quan nhà nước.

Một trong những điều kiện cần thiết để nhận được giấy phép kinh doanh là doanh nghiệp phải có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Điều này có nghĩa là giấy phép kinh doanh chỉ được cấp sau khi doanh nghiệp đã hoàn thành việc đăng ký.

Cuối cùng, giấy phép kinh doanh có thể được cấp dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm: giấy phép, giấy xác nhận, văn bản chứng nhận hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh.

2. Các loại giấy phép kinh doanh phổ biến hiện nay

Sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký kinh doanh và nhận được giấy chứng nhận đăng ký, doanh nghiệp cần thực hiện thêm các bước xin cấp giấy phép con tùy theo lĩnh vực hoạt động của mình. Dưới đây là một số loại giấy phép con cho một số ngành nghề có điều kiện:

• Giấy chứng nhận đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy: cần thiết cho các lĩnh vực như khách sạn, nhà hàng, nhà ở, quán karaoke và cửa hàng xăng dầu.
• Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm: áp dụng cho các cơ sở hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống và chế biến thực phẩm.
• Giấy phép kinh doanh du lịch: bao gồm giấy phép kinh doanh lữ hành nội địa và quốc tế cho ngành du lịch.
• Giấy phép kinh doanh rượu: bao gồm giấy phép bán buôn và bán lẻ rượu, áp dụng cho ngành kinh doanh đồ uống có cồn.
• Giấy chứng nhận đủ điều kiện an ninh trật tự: yêu cầu cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ bảo vệ.

3. Phân biệt giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

3.1. Ý nghĩa pháp lý của giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

3.1.1. Giấy phép kinh doanh

Giấy phép kinh doanh là văn bản cho phép do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho cá nhân hoặc tổ chức có đủ điều kiện hoạt động trong các ngành nghề có yêu cầu cụ thể. Tùy thuộc vào từng ngành nghề, cá nhân và tổ chức cần thực hiện các thủ tục liên quan để được cấp giấy phép này.

3.1.2. Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp là tài liệu do cơ quan đăng ký kinh doanh cấp ra với mục đích quản lý và bảo vệ quyền sở hữu tên doanh nghiệp. Để nhận được giấy chứng nhận này, doanh nghiệp phải hoàn tất thủ tục đăng ký kinh doanh.

3.2. Điều kiện được cấp giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

3.2.1. Giấy phép kinh doanh

Mỗi ngành nghề sẽ có những quy định riêng về điều kiện cấp giấy phép kinh doanh. Những điều kiện này có thể bao gồm: cơ sở vật chất, chứng chỉ hành nghề, bằng cấp, vốn điều lệ, vốn ký quỹ hoặc người đại diện pháp luật.

Ví dụ:

Giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP):

Để xin cấp giấy phép VSATTP, chủ cơ sở chế biến thực phẩm và dịch vụ ăn uống phải đảm bảo các điều kiện như:

• Các dụng cụ chế biến thực phẩm phải đảm bảo an toàn vệ sinh.
• Ngành nghề kinh doanh thực phẩm phải được ghi trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
• Cần có đồ dùng và dụng cụ riêng cho thực phẩm sống và chín.
• Người chế biến phải tuân thủ các quy định về sức khỏe và kiến thức chuyên môn.
• Nguồn nước sử dụng trong chế biến phải đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Giấy phép kinh doanh lữ hành nội địa:

Để doanh nghiệp xin giấy phép này, cần có những điều kiện sau:

• Doanh nghiệp phải làm thủ tục đăng ký hoạt động lữ hành tại Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch địa phương.
• Cần có kế hoạch kinh doanh cụ thể và chương trình du lịch rõ ràng.
• Người phụ trách phải có bằng trung cấp chuyên ngành lữ hành hoặc các ngành nghề liên quan và có chứng chỉ điều hành du lịch.

Lưu ý: Như AZTAX đã đề cập, để có được giấy phép kinh doanh, cá nhân hoặc tổ chức cần phải sở hữu giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

3.2.2. Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Đối với giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, bất kể ngành nghề nào, doanh nghiệp cần đảm bảo những điều kiện sau:

• Hồ sơ đăng ký phải theo mẫu quy định hiện hành.
• Ngành nghề đăng ký không được thuộc danh mục cấm.
• Tên doanh nghiệp phải tuân thủ theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020.
• Phí và lệ phí đăng ký doanh nghiệp cần được nộp đầy đủ.

3.3. Hồ sơ xin cấp giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

3.3.1 Giấy phép kinh doanh

Hồ sơ xin cấp giấy phép kinh doanh thường bao gồm những tài liệu sau:

• Đơn xin cấp giấy phép kinh doanh có điều kiện.
• Bản sao giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Bản sao điều lệ công ty.
• Bản sao chứng minh nhân dân (CMND), căn cước công dân (CCCD) hoặc hộ chiếu của người đại diện doanh nghiệp, cổ đông sáng lập, hoặc thành viên góp vốn.
• Hồ sơ chứng minh trình độ nghiệp vụ và kinh nghiệm của người quản lý trực tiếp trong lĩnh vực hoạt động.
• Các tài liệu, văn bản khác liên quan để chứng minh đáp ứng đủ điều kiện kinh doanh cho từng ngành nghề cụ thể.

Lưu ý: Yêu cầu về hồ sơ có thể khác nhau tùy vào từng loại ngành nghề.

Ví dụ:

• Giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP): Bên cạnh các giấy tờ chung, bạn sẽ cần bổ sung các tài liệu như: bản thuyết minh về trang thiết bị, cơ sở vật chất, dụng cụ đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy xác nhận sức khỏe của chủ doanh nghiệp và người sản xuất, cũng như giấy xác nhận đã được tập huấn kiến thức về ATTP.
• Giấy phép phòng cháy chữa cháy: Hồ sơ trong trường hợp này sẽ cần thêm các tài liệu như: bảng kê khai các thiết bị phòng cháy chữa cháy và phương án chữa cháy.

3.2.2 Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Hồ sơ cần chuẩn bị cho giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp bao gồm:

• Đơn đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
• Văn bản và giấy tờ hợp lệ phù hợp với từng loại hình doanh nghiệp (*):
  • Điều lệ công ty.
  • Danh sách thành viên.
  • Giấy tờ xác thực cá nhân như CCCD, CMND hoặc hộ chiếu của người đại diện pháp luật.
  • Văn bản ủy quyền nếu hồ sơ được nộp bởi người được ủy quyền.

3.4. Thủ tục xin cấp giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

3.4.1. Giấy phép kinh doanh

Vì mỗi lĩnh vực kinh doanh đều có những yêu cầu điều kiện khác nhau, nên cơ quan tiếp nhận hồ sơ, phương thức nộp, thời gian xét duyệt và cấp giấy phép cũng sẽ có sự khác biệt.

Ví dụ:

• Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm (ATTP):
  • Có thể nộp hồ sơ tại một trong ba cơ quan: Bộ Công thương, Bộ Y tế, hoặc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (tùy thuộc vào lĩnh vực kinh doanh cụ thể).
  • Thời gian xem xét hồ sơ: tối đa 15 ngày kể từ khi nhận hồ sơ hợp lệ.
• Giấy phép phòng cháy chữa cháy (PCCC):
  • Hồ sơ sẽ được nộp tại một trong hai cơ quan: Cục Cảnh sát PCCC thuộc Bộ Công an hoặc Phòng Cảnh sát PCCC (tùy theo ngành nghề).
  • Thời gian xem xét hồ sơ: từ 5 đến 15 ngày kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ hợp lệ.

Lưu ý:

Đối với giấy phép kinh doanh, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành kiểm tra thực tế tại cơ sở kinh doanh. Nếu cơ sở đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quy định, giấy phép sẽ được cấp.

3.4.2. Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp được thực hiện tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tại nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.

Trong thời gian 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan sẽ cấp giấy chứng nhận cho doanh nghiệp với các điều kiện sau:

• Nếu hồ sơ không hợp lệ, cơ quan sẽ thông báo bằng văn bản về nội dung cần bổ sung hoặc chỉnh sửa.
• Trong trường hợp từ chối cấp giấy chứng nhận, cơ quan sẽ gửi thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do từ chối.

3.5. Thời hạn giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

3.5.1. Giấy phép kinh doanh

Phần lớn các loại giấy phép kinh doanh và chứng nhận đủ điều kiện hoạt động trong các lĩnh vực đặc thù đều có thời hạn sử dụng nhất định. Thời hạn cụ thể sẽ phụ thuộc vào từng lĩnh vực kinh doanh cũng như loại giấy phép được cấp.

Ví dụ:

• Giấy phép phòng cháy chữa cháy (PCCC) và giấy phép bán buôn rượu có thời hạn 5 năm kể từ ngày cấp.
• Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) thường có thời hạn 3 năm kể từ ngày cấp.

Lưu ý:

Khi giấy phép kinh doanh sắp hết hạn, cá nhân hoặc tổ chức cần tiến hành thủ tục gia hạn hoặc xin cấp mới nếu muốn tiếp tục hoạt động trong ngành nghề đó.

3.5.2. Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Ở thời điểm hiện tại, pháp luật không quy định thời hạn hiệu lực đối với giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Do đó, sau khi được cấp, giấy chứng nhận này có giá trị vô thời hạn trừ khi doanh nghiệp bị thu hồi hoặc giải thể.

4. Một số câu hỏi thường gặp

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp là gì?

Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp là tài liệu chính thức, có thể dưới dạng văn bản giấy hoặc bản điện tử, do Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp cho doanh nghiệp. Tài liệu này ghi nhận các thông tin liên quan đến việc đăng ký và hoạt động của doanh nghiệp, đảm bảo doanh nghiệp được công nhận hợp pháp theo quy định pháp luật.

Điều kiện để được cấp giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh khác nhau thế nào?

Do đây là hai loại giấy tờ khác nhau nên điều kiện cấp phép cũng sẽ có sự khác biệt:

• Đối với giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cần đáp ứng đủ 4 điều kiện sau: Hồ sơ đăng ký phải đầy đủ và hợp lệ; Ngành nghề kinh doanh không nằm trong danh mục cấm đầu tư; Tên doanh nghiệp phải tuân thủ đúng quy định trong Luật Doanh nghiệp 2020; Phí và lệ phí đăng ký doanh nghiệp phải được nộp đầy đủ theo yêu cầu.

• Đối với giấy phép kinh doanh: Mỗi ngành nghề sẽ có yêu cầu riêng biệt về điều kiện cấp phép.

Cơ quan nào có thẩm quyền cấp giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp?

• Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: Cơ quan cấp giấy là Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tại địa bàn mà doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
• Giấy phép kinh doanh: Cơ quan cấp phép sẽ tùy thuộc vào từng lĩnh vực kinh doanh cụ thể. Ví dụ, giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) có thể được cấp bởi Bộ Công Thương, Bộ Y tế hoặc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Trong khi đó, giấy phép phòng cháy chữa cháy (PCCC) sẽ được cấp bởi Cục Cảnh sát PCCC thuộc Bộ Công an hoặc Phòng Cảnh sát PCCC địa phương.

Như vậy, AZTAX đã điểm qua một số nội dung quan trọng về giấy phép kinh doanh là gì. Hy vọng rằng, những nội dung trên có thể giúp bạn hiểu rõ được vấn đề này. Nếu có điều gì cần hỗ trợ hoặc giải đáp thắc mắc hãy liên hệ đến HOTLINE: 0932.383.089 để được tư vấn miễn phí nhé!