Trong hệ thống thuế TNCN, bảo hiểm được trừ khi tính thuế TNCN không là vấn đề được nhiều người quan tâm. Hiểu rõ quy định giúp người lao động bảo vệ quyền lợi và doanh nghiệp tuân thủ nghĩa vụ thuế. Trong bài viết dưới đây, AZTAX sẽ giải thích chi tiết các khoản bảo hiểm được trừ trong quyết toán thuế TNCN là gì và các quy định liên quan.
1. Tiền đóng bảo hiểm được trừ khi tính thuế TNCN không?
“Tiền đóng BHXH có được trừ khi tính thuế TNCN không” là câu hỏi phổ biến của người lao động khi thực hiện nghĩa vụ thuế. Các khoản bảo hiểm như: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp đều đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và tương lai tài chính của người lao động. Để hiểu rõ tiền đóng BHXH có được trừ khi tính thuế TNCN không, cần xem xét quy định pháp luật về bảo hiểm.
Theo quy định về các chi phí được trừ khi tính thuế TNCN tại khoản 2, Điều 9 của Thông tư 111/2013/TT-BTC, được sửa đổi và bổ sung bởi Điều 15 của Thông tư 92/2015/TT-BTC, các khoản bảo hiểm xã hội được trừ khi tính thuế TNCN được quy định rõ ràng như sau:
Các khoản giảm trừ
…
2. Giảm trừ đối với các khoản đóng bảo hiểm, Quỹ hưu trí tự nguyện
a) Các khoản đóng bảo hiểm bao gồm: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với một số ngành nghề phải tham gia bảo hiểm bắt buộc.
b) Các khoản đóng vào Quỹ hưu trí tự nguyện, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện
Mức đóng vào quỹ hưu trí tự nguyện, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện được trừ ra khỏi thu nhập chịu thuế theo thực tế phát sinh nhưng tối đa không quá một (01) triệu đồng/tháng đối với người lao động tham gia các sản phẩm hưu trí tự nguyện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính bao gồm cả số tiền do người sử dụng lao động đóng cho người lao động và cả số tiền do người lao động tự đóng (nếu có), kể cả trường hợp tham gia nhiều quỹ. Căn cứ xác định thu nhập được trừ là bản chụp chứng từ nộp tiền (hoặc nộp phí) do quỹ hưu trí tự nguyện, doanh nghiệp bảo hiểm cấp.
c) Người nước ngoài là cá nhân cư trú tại Việt Nam, người Việt Nam là cá nhân cư trú nhưng làm việc tại nước ngoài có thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công ở nước ngoài đã tham gia đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc theo quy định của quốc gia nơi cá nhân cư trú mang quốc tịch hoặc làm việc tương tự quy định của pháp luật Việt Nam như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc và các khoản bảo hiểm bắt buộc khác (nếu có) thì được trừ các khoản phí bảo hiểm đó vào thu nhập chịu thuế từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công khi tính thuế thu nhập cá nhân.
Cá nhân người nước ngoài và người Việt Nam có tham gia đóng các khoản bảo hiểm nêu trên ở nước ngoài sẽ được tạm giảm trừ ngay vào thu nhập để khấu trừ thuế trong năm (nếu có chứng từ) và tính theo số chính thức nếu cá nhân thực hiện quyết toán thuế theo quy định. Trường hợp không có chứng từ để tạm giảm trừ trong năm thì sẽ giảm trừ một lần khi quyết toán thuế.
Như vậy, vấn đề “tiền đóng BHXH có được trừ khi tính thuế TNCN không” đã được giải đáp rõ ràng. Theo quy định, tiền đóng BHXH được trừ khi tính thuế TNCN. Khoản này giúp giảm thu nhập tính thuế TNCN cho người lao động.
2. Các khoản bảo hiểm được trừ khi tính thuế TNCN từ tiền lương, công
Theo quy định hiện hành, bảo hiểm được phép trừ khi tính thuế TNCN, nhưng không phải tất cả các loại bảo hiểm đều được áp dụng. Vậy, các khoản bảo hiểm được trừ trong quyết toán thuế TNCN là gì và việc này mang lại lợi ích thế nào cho người lao động?
Để hiểu rõ bảo hiểm được trừ là gì, hãy tìm hiểu qua các điều luật liên quan. Theo Khoản 2, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC (sửa đổi bởi Thông tư 92/2015/TT-BTC), cách tính bảo hiểm được trừ khi tính thuế TNCN được hướng dẫn như sau:
- Các khoản bảo hiểm được trừ gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp nếu thuộc ngành nghề bắt buộc tham gia.
- Đóng Quỹ hưu trí tự nguyện và bảo hiểm hưu trí tự nguyện: Khoản đóng góp này được trừ vào thu nhập chịu thuế, tối đa 1 triệu đồng/tháng, áp dụng cho cả người lao động và doanh nghiệp đóng góp. Cần có chứng từ nộp tiền do quỹ hoặc doanh nghiệp bảo hiểm cấp.
- Người nước ngoài cư trú tại Việt Nam và công dân Việt Nam làm việc ở nước ngoài: Nếu đã đóng bảo hiểm bắt buộc tại quốc gia sở tại (gồm bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp, nghề nghiệp…), khoản này cũng được trừ khi tính thuế TNCN tại Việt Nam. Nếu có chứng từ, giảm trừ áp dụng ngay trong năm, nếu chưa có, sẽ tính khi quyết toán thuế.
- Khoản đóng bảo hiểm và Quỹ hưu trí tự nguyện chỉ được trừ trong năm phát sinh. Chứng từ hợp lệ gồm bản sao chứng từ thu tiền từ tổ chức bảo hiểm hoặc xác nhận từ đơn vị trả thu nhập về số tiền bảo hiểm đã đóng.
Trên đây là quy định về các khoản bảo hiểm được trừ trong quyết toán thuế TNCN là gì. Để đảm bảo quyền lợi tối đa, người lao động cần nắm vững các khoản bảo hiểm được trừ khi tính thuế TNCN đồng thời luôn cập nhật những thay đổi từ cơ quan thuế.
3. Mức đóng BHXH bắt buộc của người lao động hiện nay là bao nhiêu?
Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, Nghị định 58/2020/NĐ-CP và Quyết định 595/QĐ-BHXH. Mức đóng BHXH bắt buộc được tính theo lương tháng, bao gồm quỹ hưu trí, tử tuất, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và bảo hiểm thất nghiệp
Cụ thể, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động vào các quỹ như: quỹ hưu trí (HT), quỹ ốm đau, thai sản (ÔĐ-TS), quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và bảo hiểm y tế (BHYT) được xác định như sau:
Tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động là 32% tổng tiền lương tháng, trong đó người lao động đóng 10,5%, còn lại 21,5% do người sử dụng lao động đóng vào quỹ tiền lương tháng.
Do đó, doanh nghiệp có nghĩa vụ đóng 21,5% vào quỹ tiền lương của người lao động cho bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Để thực hiện, doanh nghiệp cần lập danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN và BHTNLĐ-BNN theo mẫu D02-TS, được ban hành kèm theo Quyết định số 772/QĐ-BHXH.
Lưu ý: Mức đóng bảo hiểm xã hội trên chỉ áp dụng đối với người lao động Việt Nam.
4. Khoản từ thiện, nhân đạo, khuyến học được giảm trừ khi tính thuế TNCN
Theo Khoản 3, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC. Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo và khuyến học được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế TNCN đối với cá nhân cư trú.
- Đóng góp cho tổ chức chăm sóc trẻ em khó khăn, người khuyết tật, người già không nơi nương tựa: Tổ chức này phải hoạt động theo Nghị định 68/2008/NĐ-CP và các văn bản liên quan. Cá nhân cần có chứng từ thu hợp pháp để chứng minh.
- Đóng góp vào quỹ từ thiện, nhân đạo, khuyến học: Quỹ này phải hoạt động theo Nghị định 30/2012/NĐ-CP, không nhằm mục đích lợi nhuận. Việc chứng minh cũng cần chứng từ thu hợp pháp.
Khoản đóng góp chỉ được giảm trừ trong năm phát sinh, không chuyển sang năm sau nếu chưa sử dụng hết. Mức giảm trừ tối đa bằng thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công và kinh doanh trong năm đó.
5. Quy định về kỳ tính thuế thu nhập cá nhân theo Luật Thuế TNCN
Căn cứ vào Điều 7 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007, được sửa đổi, bổ sung theo khoản 3 Điều 1 Luật Thuế TNCN sửa đổi năm 2012, kỳ tính thuế thu nhập cá nhân được quy định cụ thể như sau:
5.1 Đối với cá nhân cư trú
- Kỳ tính thuế theo năm áp dụng cho các khoản thu nhập sau:
- Thu nhập từ hoạt động kinh doanh.
- Thu nhập từ tiền công, tiền lương.
- Kỳ tính thuế theo từng lần phát sinh thu nhập áp dụng đối với các trường hợp:
- Thu nhập từ đầu tư vốn.
- Lợi nhuận từ việc chuyển nhượng vốn (trừ chứng khoán).
- Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
- Khoản tiền nhận được từ trúng thưởng.
- Thu nhập phát sinh từ bản quyền.
- Tiền thu được từ hoạt động nhượng quyền thương mại.
- Giá trị tài sản nhận được từ thừa kế.
- Khoản thu nhập từ quà tặng.
- Với chứng khoán, cá nhân có hai cách tính thuế. Thuế có thể tính theo từng giao dịch hoặc tổng hợp theo năm.
5.2 Đối với cá nhân không cư trú
- Tất cả các khoản thu nhập chịu thuế đều được xác định theo từng lần phát sinh, không áp dụng kỳ tính thuế theo năm.
Kết luận, bảo hiểm được trừ khi tính thuế TNCN không chỉ là một chính sách hợp lý giúp người lao động giảm bớt gánh nặng thuế mà còn thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi an sinh xã hội. Các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp đều đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và tương lai tài chính của người lao động. Nếu bạn còn thắc mắc nào về vấn đề tiền bảo hiểm có được trừ khi tính thuế TNCN, hãy liên hệ AZTAX để được giải đáp nhanh chóng và chính xác.
Xem thêm: Phụ cấp xăng xe điện thoại có tính thuế TNCN không?
Xem thêm: Phụ cấp điện thoại có bị tính thuế TNCN không?
Xem thêm: Phụ cấp ăn trưa có tính thuế TNCN không?
