Điều kiện thành lập công ty kiểm toán là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi muốn đầu tư vào lĩnh vực này. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về các điều kiện cơ bản để thành lập một công ty kiểm toán, cũng như các bước thực hiện và những lợi ích mà công ty kiểm toán mang lại. Hãy cùng theo dõi để hiểu hơn về thủ tục và điều kiện thành lập doanh nghiệp dịch vụ kế toán nhé!
1. Khái niệm dịch vụ kiểm toán và công ty kiểm toán
Dịch vụ kiểm toán là quá trình kiểm tra, xem xét, thẩm tra, đánh giá, kết luận và xác nhận tính đầy đủ, trung thực và hợp lý của số liệu, tài liệu kế toán, báo cáo tài chính. Một cách đơn giản, đó là quá trình mà kiểm toán viên có năng lực và đạo đức nghề nghiệp thu thập và đánh giá bằng chứng liên quan đến thông tin tài chính để xác định và báo cáo về mức độ phù hợp của thông tin đó với các chuẩn mực được thiết lập.
Dịch vụ kiểm toán không chỉ đảm bảo tính chính xác và tuân thủ pháp luật mà còn hỗ trợ nhiều khía cạnh của hoạt động doanh nghiệp. Các lợi ích khi sử dụng dịch vụ kiểm toán bao gồm:
- Tuân thủ pháp luật: Tại các công ty kiểm toán, nhân viên được đào tạo kỹ lưỡng và chứng nhận chuyên môn, đảm bảo rằng công tác kiểm toán tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật.
- Loại bỏ lỗi kế toán: Trong quá trình kiểm toán, các kiểm toán viên chuyên nghiệp xem xét và loại bỏ mọi lỗi kế toán, giúp cải thiện đạo đức nghề nghiệp và giảm thiểu thiệt hại.
- Tăng hiệu suất hoạt động: Sử dụng dịch vụ kiểm toán giúp doanh nghiệp tập trung vào chiến lược kinh doanh và đạt được mục tiêu đề ra.
- Dự báo kinh tế chính xác: Dịch vụ kiểm toán cung cấp thông tin dự báo về rủi ro, lỗ hổng tài chính và rủi ro về thuế, giúp doanh nghiệp đưa ra biện pháp ứng phó kịp thời và duy trì sự ổn định trong tương lai.
Kiểm toán độc lập là gì?
Kiểm toán độc lập là việc kiểm toán viên hành nghề, doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam kiểm tra, đưa ra ý kiến độc lập của mình về báo cáo tài chính và công việc kiểm toán khác theo hợp đồng kiểm toán.
Khái niệm công ty kiểm toán
Dựa theo luật kiểm toán độc lập năm 2011, một công ty kiểm toán được xác định là một doanh nghiệp có đủ điều kiện để cung cấp dịch vụ kiểm toán, tuân theo quy định của luật này cùng với các quy định khác liên quan đến pháp luật.
Căn cứ pháp lý để thành lập công ty kiểm toán
Có các căn cứ để thành lập công ty kiểm toán sau:
- Biểu cam kết Việt Nam trong WTO
- Luật Doanh nghiệp 2020
- Luật Kiểm toán độc lập 2011
- Nghị định 17/2012/NĐ-CP.
2. Điều kiện thành lập công ty kiểm toán
2.1 Loại hình doanh nghiệp
Theo Điều 20 Luật Kiểm toán độc lập 2011 quy định doanh nghiệp muốn mở công ty chỉ được chọn một trong ba loại hình doanh nghiệp sau:
- Công ty TNHH 2 thành viên trở lên
- Công ty hợp danh
- Công ty tư nhân
2.2 Điều kiện cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Theo quy định tại Điều 21 của Luật Kiểm toán, mô hình công ty kiểm toán đối với từng loại hình doanh nghiệp sẽ có mỗi điều kiện thành lập doanh nghiệp kiểm toán cụ thể đã được quy định như sau:
2.2.1 Điều kiện đối với công ty TNHH 2 thành viên trở lên:
- Cần phải có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chứng chỉ hành nghề kiểm toán, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật.
- Cần phải có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó cần tối thiểu 2 thành viên góp vốn. Dựa trên quy định tại Điều 7 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP, về mức vốn góp của kiểm toán viên hành nghề, cụ thể như sau:
- Công ty trách nhiệm hữu hạn kiểm toán cần phải có ít nhất 2 thành viên góp vốn là kiểm toán viên đăng ký hành nghề tại công ty. Vốn góp của các kiểm toán viên hành nghề phải chiếm trên 50% tổng số vốn điều lệ của công ty.
- Kiểm toán viên hành nghề không được đồng thời là thành viên góp vốn của ít nhất hai công ty kiểm toán trở lên.
- Người đại diện theo pháp luật, giám đốc hoặc tổng giám đốc của công ty kiểm toán phải là kiểm toán viên hành nghề.
- Bảo đảm vốn pháp định theo quy định tại Điều 5 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP, vốn pháp định của công ty trách nhiệm hữu hạn từ ngày 01/01/2015 là 5 tỷ VNĐ. Trong quá trình hoạt động, công ty trách nhiệm hữu hạn phải luôn duy trì vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán không được thấp hơn mức vốn pháp định là 5 tỷ VNĐ. Nếu vốn chủ sở hữu giảm xuống dưới 5 tỷ VNĐ, công ty kiểm toán phải bổ sung vốn trong vòng 3 tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính.
- Phần vốn góp của thành viên là tổ chức không được vượt quá mức quy định tại Điều 6 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP, và người đại diện của tổ chức thành viên phải là kiểm toán viên hành nghề.
2.2.2 Điều kiện đối với công ty hợp danh
- Cần phải có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư theo quy định.
- Cần phải có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó cần ít nhất 2 thành viên hợp danh.
- Người đại diện theo pháp luật, tổng giám đốc hoặc giám đốc phải là kiểm toán viên hành nghề.
Xem thêm: Điều kiện thành lập công ty hợp danh
2.2.3 Điều kiện thành lập doanh nghiệp dịch vụ kế toán tư nhân
- Cần phải có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư theo quy định.
- Cần phải có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó chủ doanh nghiệp tư nhân phải là một trong số họ.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân phải đồng thời là giám đốc công ty.
2.3 Điều kiện thành lập chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam
Để được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán tại Việt Nam, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:
- Tuân thủ quy định của pháp luật nơi doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài đặt trụ sở chính, cho phép cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập
- Có ít nhất hai kiểm toán viên hành nghề, trong đó phải có Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của chi nhánh.
- Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của chi nhánh không được đảm nhận chức vụ quản lý hoặc điều hành doanh nghiệp khác tại Việt Nam.
- Phải có văn bản gửi Bộ Tài chính bảo đảm chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ và cam kết của chi nhánh tại Việt Nam
- Phải bảo đảm duy trì vốn không thấp hơn mức vốn pháp định theo quy định của Chính phủ.
2.4 Yêu cầu về vốn với doanh nghiệp kiểm toán
Theo khoản 1 Điều 5 Nghị định 84/2016/NĐ-CP Để tổ chức kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng, tổ chức kiểm toán phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Có vốn điều lệ hoặc vốn được cấp (đối với chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam) từ 6 tỷ đồng trở lên và phải thường xuyên duy trì vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán không ít hơn 6 tỷ đồng
- Số lượng kiểm toán viên hành nghề phải từ 10 người trở lên, trong đó có Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, đáp ứng đủ các tiêu chuẩn quy định tại Điều 6 của Nghị định này
- Thời gian hoạt động kiểm toán tại Việt Nam ít nhất là 24 tháng tính từ ngày được cơ quan có thẩm quyền xác nhận danh sách đăng ký hành nghề kiểm toán lần đầu hoặc từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán lần đầu đến ngày nộp hồ sơ đăng ký thực hiện kiểm toán.
Tóm lại để tổ chức kiểm toán được chấp thuận, cần có vốn điều lệ từ 6 tỷ đồng trở lên và phải duy trì vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán không dưới 6 tỷ đồng.
2.5 Điều kiện bắt buộc đối với kiểm toán viên hành nghề
Theo Điều 14 Luật Kiểm toán độc lập, kiểm toán viên hành nghề phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
- Đủ 18 tuổi và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
- Có ít nhất 36 tháng kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực kiểm toán.
- Phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, khách quan và có ý thức trách nhiệm.
- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên chuyên ngành kế toán, kiểm toán, ngân hàng hoặc tài chính.
- Được cấp giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kiểm toán theo quy định của Bộ Tài chính.
Lưu ý: Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kiểm toán chỉ có giá trị khi kiểm toán viên ký hợp đồng lao động toàn thời gian với công ty cung cấp dịch vụ kiểm toán hoặc chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam.
2.6 Có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán (giấy phép con)
Công ty kiểm toán độc lập có thể bắt đầu hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm toán khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định trong Luật Kiểm toán và được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán.
2.7 Điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài cung cấp dịch vụ kiểm toán
Theo quy định tại khoản 4 Điều 21 của Luật Kiểm toán độc lập, những nhà đầu tư nước ngoài mong muốn cung cấp dịch vụ kiểm toán tại Việt Nam phải đáp ứng hàng loạt các điều kiện quan trọng sau:
- Đối tượng có thể cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập phải là doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài đã được phép theo quy định của pháp luật nơi họ có trụ sở chính.
- Cần có ít nhất hai kiểm toán viên hành nghề, trong đó phải có một giám đốc hoặc tổng giám đốc chi nhánh.
- Giám đốc hoặc tổng giám đốc chi nhánh của doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài không được tham gia vào quản lý hoặc điều hành các doanh nghiệp khác tại Việt Nam.
- Doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài phải cung cấp văn bản cho Bộ Tài chính cam kết chịu trách nhiệm đầy đủ về mọi nghĩa vụ và cam kết của chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam.
Đối tượng này cần duy trì số vốn không ít hơn mức vốn pháp định theo quy định tại Điều 8 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP. Cụ thể:
- Đối với việc thành lập chi nhánh, số vốn chủ sở hữu phải được bảo đảm không dưới 500.000 đô la Mỹ, như quy định trên bảng cân đối kế toán tại thời điểm kết thúc năm tài chính gần nhất.
- Số vốn được cấp cho chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài không thể thấp hơn mức vốn quy định cho công ty trách nhiệm hữu hạn, là 5 tỷ VNĐ.
Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài phải duy trì vốn chủ sở hữu không dưới mức vốn quy định tại Khoản 1 Điều 8 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP, tức là 500.000 đô la Mỹ. Nếu số vốn chủ sở hữu trên bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài và của chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam giảm xuống dưới 500.000 đô la Mỹ và thấp hơn mức vốn quy định cho công ty trách nhiệm hữu hạn trong thời gian 03 tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính, doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài phải bổ sung vốn.
3. Thủ tục thành lập công ty kiểm toán vốn Việt Nam
Bước 1: Nộp hồ sơ thành lập công ty kiểm toán
Quy trình thành lập công ty kiểm toán bắt đầu bằng việc chuẩn bị hồ sơ, bao gồm:
- Đơn đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
- Điều lệ công ty.
- Danh sách các thành viên góp vốn (đối với công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên) hoặc danh sách thành viên hợp danh (đối với công ty hợp danh).
- Bản sao có công chứng/chứng thực CMND/CCCD hoặc hộ chiếu của các thành viên là cá nhân, cùng với bản sao có công chứng/chứng thực giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (đối với thành viên là tổ chức) và CMND/CCCD hoặc hộ chiếu của người đại diện theo pháp luật của tổ chức đó.
- Giấy ủy quyền cho người thực hiện thủ tục để thành lập công ty tại cơ quan có thẩm quyền.
- Sau khi chuẩn bị hồ sơ, doanh nghiệp tiến hành nộp hồ sơ tại Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, thông qua dịch vụ bưu chính hoặc qua mạng thông tin điện tử.
Bước 2: Giải quyết hồ sơ
- Phương thức nộp hồ sơ:
- Nộp trực tiếp tại cơ quan đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư
- Nộp thông qua dịch vụ bưu chính
- Nộp online qua cổng thông tin điện tử
- Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp đăng ký kinh doanh. Nếu hồ sơ chưa đúng hoặc không hợp lệ, Cơ quan sẽ thông báo văn bản yêu cầu sửa đổi hoặc bổ sung thông tin cho người thành lập doanh nghiệp.
- Nếu Cơ quan từ chối đăng ký doanh nghiệp, họ sẽ phải cung cấp thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do từ chối.
Bước 3: Nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Theo quy định tại Điều 22 của Luật kiểm toán độc lập, hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán sẽ bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện để kinh doanh dịch vụ kiểm toán.
- Bản sao có công chứng/chứng thực Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (đối với tổ chức) hoặc giấy chứng nhận đầu tư.
- Bản sao có công chứng/chứng thực của giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán của các kiểm toán viên hành nghề.
- Hợp đồng lao động làm toàn thời gian của các kiểm toán viên hành nghề.
- Các tài liệu chứng minh về vốn góp (đối với trường hợp là công ty trách nhiệm hữu hạn).
- Các loại giấy tờ khác do Bộ Tài chính quy định.
- Doanh nghiệp tiến hành nộp hồ sơ tại Bộ Tài chính.
Bước 4: Xem xét và xử lý hồ sơ.
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Bộ Tài chính sẽ xem xét và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán cho công ty kiểm toán. Trong trường hợp từ chối, Bộ Tài chính sẽ cung cấp thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do. Nếu cần làm rõ vấn đề liên quan, Bộ Tài chính có quyền yêu cầu doanh nghiệp giải trình.
5. Dịch vụ thành lập công ty kiểm toán AZTAX
AZTAX là đối tác đáng tin cậy hàng đầu trong lĩnh vực thành lập công ty kiểm toán, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những giải pháp chuyên nghiệp và độc đáo. Với đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm sâu rộng, chúng tôi không chỉ giúp khách hàng hoàn thành mọi thủ tục pháp lý mà còn tập trung vào việc xây dựng một hệ thống kiểm toán hiệu quả, giúp doanh nghiệp luôn tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn kiểm toán quốc tế.
Dịch vụ thành lập công ty của chúng tôi không chỉ dừng lại ở việc thực hiện kiểm toán nghiệp vụ hàng năm mà còn mở rộng ra việc tư vấn chiến lược kế hoạch tài chính và quản lý rủi ro. Chúng tôi hiểu rõ rằng sự minh bạch và tính minh bạch trong quá trình kiểm toán không chỉ là yếu tố quan trọng để đảm bảo uy tín, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp phát triển bền vững.
AZTAX không chỉ là đối tác dịch vụ kiểm toán doanh nghiệp mà còn là người bạn đồng hành, giúp doanh nghiệp của bạn nắm bắt mọi cơ hội và thách thức trong môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp. Hãy để chúng tôi chia sẻ gánh nặng phức tạp của quá trình kiểm toán và tạo ra giá trị thực sự cho sự phát triển của doanh nghiệp của bạn.
6. Những vấn đề cần lưu ý khi thành lập công ty kiểm toán
Sau khi hoàn tất thủ tục thành lập doanh nghiệp và xin cấp giấy phép con, công ty kiểm toán cần lưu ý những vấn đề quan trọng sau để các hoạt động kinh doanh được diễn ra thuận lợi nhất:
Tại sao không được phép thành lập công ty cổ phần kiểm toán?
- Công ty TNHH 1 thành viên không được phép hoạt động trong lĩnh vực kiểm toán, vì hạn chế về trách nhiệm và chỉ có một chủ sở hữu.
- Công ty cổ phần cũng không được phép kinh doanh dịch vụ kiểm toán vì không giới hạn số lượng cổ đông góp vốn, làm giảm tính độc lập cần thiết trong ngành
Mã ngành nghề kinh doanh dịch vụ kiểm toán
- Ngành nghề kinh doanh dịch vụ kiểm toán sử dụng mã số ngành là 692 – 6920 – 69200
Các hoạt động trong nghề kinh doanh dịch vụ kiểm toán
- Ghi lại các giao dịch thương mại của doanh nghiệp/cá nhân.
- Các công việc chuẩn bị hoặc kiểm toán các tài khoản tài chính.
- Chuẩn bị tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp/cá nhân.
- Tư vấn, đại diện khách hàng trước cơ quan thuế.
- Lựa chọn loại hình doanh nghiệp
- Cần chọn 1 trong 3 loại hình doanh nghiệp cho hoạt động kiểm toán: công ty TNHH 2 thành viên trở lên, công ty hợp danh, hoặc doanh nghiệp tư nhân. Điều này đảm bảo tuân thủ các điều kiện và quy định của ngành nghề kiểm toán
- Vốn điều lệ đối với công ty kiểm toán độc lập
- Căn cứ vào Nghị định 17/2012/NĐ-CP, vốn điều lệ đối với công ty TNHH 2 thành viên trở lên cung cấp dịch vụ kiểm toán là 5 tỷ VNĐ (từ ngày 01/01/2015). Doanh nghiệp phải góp đủ vốn điều lệ trong vòng 90 ngày kể từ ngày thành lập để tránh xử phạt từ cơ quan kiểm tra thuế.
- Lưu ý rằng vốn điều lệ còn quyết định mức thuế môn bài phải nộp hàng năm, do đó cần xem xét kỹ lưỡng.
- Đặt tên doanh nghiệp
- Tên doanh nghiệp cần tuân thủ quy định pháp luật, không chứa từ ngữ cấm hoặc không phù hợp. Tên doanh nghiệp là một phần quan trọng để xây dựng thương hiệu và để dễ phân biệt với các doanh nghiệp khác.
- Người đại diện pháp luật
- Cần xác định người đại diện theo pháp luật, người chịu trách nhiệm trước pháp luật cho các hoạt động của công ty kiểm toán.
- Trụ sở chính của doanh nghiệp
- Địa chỉ trụ sở chính phải chứa đầy đủ thông tin theo quy định và không được đặt tại nhà tập thể hoặc chung cư để ở. Cần treo biển hiệu tại trụ sở để tránh bị khóa mã số thuế khi không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký.
7. Danh sách doanh nghiệp kiểm toán đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Các doanh nghiệp kiểm toán có tên dưới đây đáp ứng đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán theo quy định của Luật Kiểm toán độc lập số 67/2011/QH12, ngoại trừ những trường hợp bị đình chỉ, thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán, tạm ngừng hoặc chấm dứt kinh doanh dịch vụ kiểm toán. Danh sách này được cập nhật định kỳ và công khai thường xuyên trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài chính
Điều kiện thành lập công ty kiểm toán, điều kiện để trở thành kiểm toán viên độc lập, điều kiện thành lập công ty dịch vụ kế toán là một vấn đề quan trọng mà bất kỳ ai muốn kinh doanh trong lĩnh vực này cũng cần nắm rõ. Trong bài viết này, chúng tôi đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về điều kiện thành lập doanh nghiệp dịch vụ kế toán, các điều kiện về pháp lý, nhân sự, tài chính và hạ tầng để thành lập một công ty kiểm toán hợp pháp và chuyên nghiệp. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quan và chuẩn bị tốt hơn cho quá trình đăng ký hoạt động của công ty kiểm toán. Nếu bạn cần thêm sự hỗ trợ hoặc tư vấn, hãy liên hệ với AZTAX qua số điện thoại hoặc email dưới đây. Chúc bạn thành công!
Xem thêm: Điều kiện thành lập công ty bất động sản
