Hàng hóa không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong năm 2025 sẽ là một vấn đề đáng chú ý đối với cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Những thay đổi trong quy định thuế sẽ làm thay đổi cơ cấu thuế đối với nhiều mặt hàng, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả và thị trường. Việc hiểu rõ các mặt hàng không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí và người tiêu dùng tận dụng được những lợi ích từ các chính sách mới, mở ra cơ hội phát triển trong tương lai gần.
1. Thuế tiêu thụ đặc biệt là gì?
Thuế tiêu thụ đặc biệt là loại thuế đánh vào các sản phẩm hoặc dịch vụ được cho là không thiết yếu hoặc có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, môi trường, hoặc xã hội. Mục đích của thuế này là hạn chế tiêu dùng các sản phẩm đó và điều chỉnh hành vi người tiêu dùng. Những sản phẩm phổ biến bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm bia, rượu, thuốc lá, xe hơi sang trọng, hay các mặt hàng có tác động tiêu cực đến môi trường. Thuế này giúp tăng thu ngân sách nhà nước và khuyến khích tiêu dùng hợp lý hơn.
2. Các loại hàng hóa không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025
Theo quy định tại Điều 3 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) và các hướng dẫn pháp lý mới nhất, các hàng hóa sau sẽ không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong năm 2025:
2.1 Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu
(1) Hàng hóa xuất khẩu
Các sản phẩm do cơ sở sản xuất hoặc gia công trong nước thực hiện xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài, hoặc thông qua hình thức bán hoặc ủy thác cho doanh nghiệp khác để xuất khẩu, không bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt.
(2) Hàng nhập khẩu thuộc diện miễn thuế
Một số loại hàng nhập khẩu được miễn thuế tiêu thụ đặc biệt theo quy định pháp luật, gồm:
- Hàng viện trợ nhân đạo và không hoàn lại, trong đó có cả hàng hóa nhập khẩu bằng nguồn vốn viện trợ đã được phê duyệt hợp pháp.
- Quà tặng từ nước ngoài gửi cho cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, lực lượng vũ trang, v.v.
- Quà biếu, quà tặng cho cá nhân tại Việt Nam nếu nằm trong mức miễn thuế theo quy định.
- Hàng quá cảnh, mượn đường, chuyển khẩu qua lãnh thổ Việt Nam mà không tiêu thụ nội địa. Bao gồm hàng hóa:
- Đi qua cửa khẩu Việt Nam nhưng không làm thủ tục nhập khẩu – xuất khẩu tại Việt Nam.
- Đưa vào kho ngoại quan nhưng không phát sinh thủ tục hải quan nội địa.
- Di chuyển trên cơ sở các hiệp định giữa Việt Nam và quốc gia khác.
- Vận chuyển từ nước này sang nước khác không qua cửa khẩu Việt Nam.
- Hàng tạm nhập tái xuất và tạm xuất tái nhập đúng thời hạn và đáp ứng điều kiện miễn thuế theo quy định.
- Vật dụng miễn trừ ngoại giao, hành lý nằm trong tiêu chuẩn miễn thuế hoặc hàng bán tại cửa hàng miễn thuế theo luật pháp Việt Nam.
2.2 Tàu bay, du thuyền
Tàu bay, du thuyền được miễn thuế tiêu thụ đặc biệt nếu dùng để vận chuyển hành khách, hàng hóa, phục vụ du lịch hoặc cho mục đích phun thuốc, chữa cháy, quay phim, đo đạc, an ninh – quốc phòng. Trường hợp sử dụng ngoài các mục đích trên, sẽ phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt.
2.3 Xe ô tô
Theo quy định hiện hành, một số phương tiện ô tô được miễn thuế tiêu thụ đặc biệt nếu được thiết kế và sử dụng cho các mục đích đặc biệt sau:
- Xe cứu thương chuyên dụng
- Xe chở phạm nhân
- Xe phục vụ tang lễ
- Ô tô chở từ 24 người trở lên, có cả chỗ ngồi và chỗ đứng theo thiết kế của nhà sản xuất
- Xe dùng trong khu vui chơi, thể thao, giải trí không đăng ký lưu hành và không tham gia giao thông
- Các phương tiện chuyên dụng khác không lưu hành giao thông, do Bộ Tài chính phối hợp với các cơ quan liên quan ban hành hướng dẫn cụ thể.
2.3 Điều hòa nhiệt độ
Máy điều hòa nhiệt độ có công suất không vượt quá 90.000 BTU, được nhà sản xuất thiết kế riêng để lắp đặt trên các phương tiện vận tải như ô tô, toa tàu, tàu thủy, thuyền hoặc máy bay.
2.4 Hàng hóa đưa vào khu phí thuế quan
Các loại hàng hóa nhập khẩu vào khu phi thuế quan, hàng hóa từ nội địa bán vào khu vực này và chỉ tiêu thụ trong nội bộ khu phi thuế quan, cũng như hàng hóa được trao đổi giữa các khu phi thuế quan, sẽ không bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt. Tuy nhiên, quy định này không áp dụng đối với hai trường hợp sau:
- Hàng hóa được đưa vào khu phi thuế quan có dân cư sinh sống và không có ranh giới cách ly rõ ràng bằng hàng rào cứng.
- Xe ô tô chở người dưới 24 chỗ ngồi.
Như vậy, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế theo khoản 1 Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 sẽ được miễn thuế trong các trường hợp nêu trên. Ngược lại, các dịch vụ thuộc phạm vi khoản 2 Điều 2 vẫn bắt buộc phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, không có ngoại lệ.
3. Đối tượng nộp thuế tiêu thụ đặc biệt theo quy định năm 2025
Những cá nhân và tổ chức tham gia vào hoạt động sản xuất, nhập khẩu hàng hóa hoặc cung cấp các dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ có trách nhiệm nộp loại thuế này. Các đối tượng có nghĩa vụ nộp thuế bao gồm:
- Các doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo các quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Luật Hợp tác xã 2012.
- Các tổ chức kinh tế do các tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị – xã hội, các tổ chức xã hội, nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân hoặc các tổ chức sự nghiệp quản lý, cùng các tổ chức khác.
- Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc các cá nhân, tổ chức nước ngoài tham gia vào hoạt động kinh doanh tại Việt Nam theo quy định của Luật Đầu tư 2020, hoặc các cá nhân, tổ chức nước ngoài hoạt động tại Việt Nam mà không thành lập pháp nhân.
- Cá nhân, hộ gia đình, nhóm người hoặc các tổ chức khác tham gia vào các hoạt động sản xuất, nhập khẩu hoặc kinh doanh.
Đặc biệt, đối với các cơ sở kinh doanh xuất khẩu mua các sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để xuất khẩu nhưng không thực hiện xuất khẩu mà tiêu thụ trong nước, thì những cơ sở này vẫn phải kê khai và nộp thuế tiêu thụ đặc biệt cho các sản phẩm này khi bán ra thị trường trong nước.
4. Tính thuế tiêu thụ đặc biệt như thế nào?
Theo quy định tại Điều 5 của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008, cơ sở để xác định số thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp bao gồm hai yếu tố chính: giá tính thuế và mức thuế suất áp dụng cho hàng hóa hoặc dịch vụ thuộc diện chịu thuế.
Công thức tính số thuế tiêu thụ đặc biệt như sau:
Thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp = Giá tính thuế x Thuế suất tiêu thụ đặc biệt
Số thuế phải nộp sẽ phụ thuộc vào giá trị hàng hóa hoặc dịch vụ chịu thuế và tỷ lệ thuế suất được quy định cụ thể cho từng trường hợp.
5. Hàng hóa dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt
Theo quy định tại Điều 2, khoản 1 của Luật này, các loại hàng hóa dưới đây không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt:
1. Hàng hóa do cơ sở sản xuất hoặc gia công, trực tiếp xuất khẩu, hoặc bán, ủy thác cho cơ sở kinh doanh khác để xuất khẩu.
2. Hàng hóa xuất nhập khẩu bao gồm:
- Hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại, quà tặng cho các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân, quà biếu, quà tặng cho cá nhân tại Việt Nam theo mức quy định của Chính phủ.
- Hàng hóa vận chuyển qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam, hoặc chuyển khẩu theo quy định của Chính phủ.
- Hàng tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu, tạm xuất khẩu, tái nhập khẩu không phải chịu thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu trong thời gian quy định của pháp luật về thuế xuất nhập khẩu.
- Đồ dùng của tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài theo tiêu chuẩn miễn trừ ngoại giao, hàng hóa mang theo người trong hành lý miễn thuế, hàng nhập khẩu bán miễn thuế theo quy định pháp luật.
3. Tàu bay và du thuyền sử dụng cho mục đích vận chuyển hàng hóa, hành khách, khách du lịch, hoặc tàu bay sử dụng cho mục đích an ninh và quốc phòng.
4. Các loại xe ô tô cứu thương, xe ô tô chở phạm nhân, xe ô tô tang lễ, xe ô tô thiết kế có chỗ ngồi và chỗ đứng cho từ 24 người trở lên, xe ô tô hoạt động trong khu vui chơi, giải trí, thể thao không đăng ký lưu hành và không tham gia giao thông.
5. Hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hóa từ nội địa bán vào khu phi thuế quan chỉ sử dụng trong khu vực đó, và hàng hóa trao đổi giữa các khu phi thuế quan, trừ xe ô tô chở dưới 24 người.
Theo quy định của Luật này, các hàng hóa và dịch vụ không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm:
- Hàng hóa do cơ sở sản xuất hoặc gia công, trực tiếp xuất khẩu hoặc bán, ủy thác cho cơ sở khác để xuất khẩu.
- Hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại, quà tặng cho các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân, cũng như quà biếu, quà tặng cho cá nhân tại Việt Nam theo quy định của Chính phủ.
- Hàng hóa vận chuyển qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam, hoặc hàng hóa chuyển khẩu theo quy định của Chính phủ.
- Hàng tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu, tạm xuất khẩu, tái nhập khẩu không phải chịu thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu trong thời gian quy định của pháp luật về thuế xuất nhập khẩu.
- Đồ dùng của tổ chức, cá nhân nước ngoài theo tiêu chuẩn miễn trừ ngoại giao, hàng hóa mang theo người trong hành lý miễn thuế, hàng hóa nhập khẩu để bán miễn thuế theo quy định pháp luật.
- Tàu bay và du thuyền sử dụng trong mục đích vận chuyển hàng hóa, hành khách, khách du lịch, hoặc tàu bay cho mục đích an ninh và quốc phòng.
- Xe ô tô cứu thương, xe ô tô chở phạm nhân, xe ô tô tang lễ, xe ô tô thiết kế có chỗ ngồi và chỗ đứng cho từ 24 người trở lên, và xe ô tô hoạt động trong khu vui chơi, giải trí, thể thao mà không đăng ký lưu hành và không tham gia giao thông.
- Hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hóa từ nội địa bán vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan, và hàng hóa trao đổi giữa các khu phi thuế quan, ngoại trừ xe ô tô chở dưới 24 người.
6. Nguyên nhân nhà nước đánh thuế tiêu thụ đặc biệt
- Xuất phát từ nhu cầu quản lý và điều tiết những mặt hàng có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, môi trường hoặc thể hiện lối sống xa xỉ. Đây là loại thuế nhằm định hướng hành vi tiêu dùng, đồng thời tạo ra nguồn thu ổn định cho ngân sách quốc gia.
- Một trong những lý do quan trọng nhất là để hạn chế việc sử dụng các sản phẩm gây hại như rượu, bia, thuốc lá. Những mặt hàng này nếu tiêu thụ quá mức sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, làm tăng chi phí y tế và kéo theo nhiều hệ lụy xã hội. Khi đánh thuế cao vào nhóm hàng này, nhà nước muốn người dân cân nhắc kỹ hơn trước khi mua, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
- Bên cạnh đó, thuế tiêu thụ đặc biệt còn giúp điều tiết tiêu dùng trong nhóm hàng hóa và dịch vụ cao cấp, thường chỉ phù hợp với người có thu nhập cao như ô tô sang trọng, du thuyền, máy bay cá nhân hoặc các dịch vụ vui chơi đắt tiền. Việc áp dụng mức thuế cao ở phân khúc này không chỉ kiểm soát hành vi tiêu dùng xa xỉ mà còn góp phần thu hẹp khoảng cách giàu nghèo thông qua điều tiết thu nhập gián tiếp.
- Một nguyên nhân khác là để tăng nguồn thu ngân sách nhà nước. Những mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt thường có giá trị cao, nên việc đánh thuế không ảnh hưởng quá lớn đến đại đa số người dân, nhưng lại mang về khoản thu đáng kể cho ngân sách. Số tiền này sẽ được dùng để đầu tư cho các lĩnh vực thiết yếu như y tế, giáo dục, giao thông và an sinh xã hội.
- Ngoài ra, việc đánh thuế còn giúp tăng cường khả năng quản lý thị trường. Khi các sản phẩm bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt, doanh nghiệp buộc phải thực hiện kê khai và nộp thuế minh bạch, góp phần hạn chế gian lận thương mại, hàng lậu và hàng giả. Điều này giúp nhà nước kiểm soát tốt hơn hoạt động kinh doanh trong những lĩnh vực nhạy cảm.
- Cuối cùng, nguyên nhân áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt còn nằm ở việc hài hòa với xu thế chung của thế giới. Nhiều quốc gia đã thực hiện chính sách tương tự để đồng thời bảo vệ môi trường, sức khỏe người dân và điều chỉnh tiêu dùng. Việt Nam áp dụng sắc thuế này là để phù hợp với thông lệ quốc tế, nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế toàn cầu.
Như vậy, nắm vững quy định về hàng hóa không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt không chỉ giúp doanh nghiệp chủ động trong kế hoạch tài chính mà còn tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có. Trong bối cảnh luật thuế liên tục cập nhật, hãy liên hệ ngay AZTAX qua HOTLINE: 0932.383.089 để được tư vấn kịp thời, chính xác và sát với nhu cầu thực tế của bạn!
