Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là thuế áp dụng nhằm giảm tác động xấu đến môi trường. Vậy xăng dầu có phải chịu thuế này không? Mức thuế hiện nay là bao nhiêu và cách tính ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong các phần tiếp theo.
1. Đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường, xăng dầu có trong đó không?
Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là loại thuế áp dụng cho các sản phẩm gây tác động xấu đến môi trường trong quá trình sử dụng. Theo quy định tại Điều 3 Luật Thuế bảo vệ môi trường 2010, có tổng cộng 9 nhóm sản phẩm, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế. Cụ thể:
(1) Nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn – đối tượng chính của thuế bảo vệ môi trường
Bao gồm các sản phẩm:
- Xăng (trừ etanol);
- Nhiên liệu bay;
- Dầu diezel;
- Dầu hỏa;
- Dầu mazut;
- Dầu nhờn;
- Mỡ nhờn.
(2) Nhóm than đá
- Than nâu;
- Than antraxit (than đá cứng);
- Than mỡ;
- Các loại than khác.
(3) Dung dịch HCFC
Là hóa chất làm lạnh có khả năng gây suy giảm tầng ozone.
(4) Túi ni lông khó phân hủy
Các hóa chất nông nghiệp và bảo quản có hại bao gồm:
- Thuốc diệt cỏ;
- Thuốc trừ mối
- Thuốc bảo quản lâm sản
- Thuốc khử trùng kho.
Từ danh sách trên, có thể khẳng định rằng xăng dầu là một trong những đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường. Do đó, tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu các sản phẩm xăng dầu đều có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế bảo vệ môi trường theo đúng quy định của pháp luật.
2. Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu hiện nay là bao nhiêu?
2.1 Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu hiện nay (áp dụng đến hết 2024)
Theo chính sách thuế hiện hành, từ ngày 01/01/2024 đến 31/12/2024, các mặt hàng xăng dầu và mỡ nhờn vẫn đang được áp dụng mức thuế bảo vệ môi trường giảm nhẹ nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Cụ thể như sau:
- Xăng (trừ etanol): 2.000 đồng/lít
- Dầu diesel: 1.000 đồng/lít
- Dầu hỏa: 600 đồng/lít
- Dầu mazut, dầu nhờn và mỡ nhờn: đồng loạt 1.000 đồng/lít hoặc kg tùy loại
- Nhiên liệu bay: 1.000 đồng/lít
Mức thuế này là tạm thời và có giới hạn thời gian. Sau ngày 31/12/2024, biểu thuế ưu đãi sẽ không còn hiệu lực.
2.2 Từ năm 2025: Thuế môi trường với xăng dầu sẽ tăng trở lại
Kể từ ngày 01/01/2025, chính sách thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu sẽ được điều chỉnh trở lại theo mức thuế khung đã được ban hành trước đó. Dự kiến, mức thuế cụ thể như sau:
- Xăng (không bao gồm etanol): 4.000 đồng/lít
- Dầu diesel: 2.000 đồng/lít
- Dầu hỏa: 1.000 đồng/lít
- Mazut, dầu nhờn và mỡ nhờn: 2.000 đồng/lít hoặc kg
- Nhiên liệu bay: 3.000 đồng/lít
Như vậy, thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu hiện nay đang được áp dụng ở mức ưu đãi trong năm 2024. Tuy nhiên, từ năm 2025, mức thuế sẽ tăng trở lại theo biểu thuế gốc. Do đó, doanh nghiệp và người tiêu dùng cần theo dõi sát các thông báo mới để có kế hoạch điều chỉnh phù hợp, tránh phát sinh chi phí đột ngột trong hoạt động sản xuất và kinh doanh.
3. Căn cứ tính thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu được tính như thế nào?
Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là nghĩa vụ quan trọng của doanh nghiệp kinh doanh nhiên liệu. Để tuân thủ quy định, việc nắm rõ cách tính thuế và các yếu tố ảnh hưởng là cần thiết. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách tính thuế đúng quy định.
Căn cứ tính thuế bảo vệ môi trường:
Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu được tính dựa trên hai yếu tố chính: số lượng hàng hóa và mức thuế đơn vị. Mỗi loại hàng hóa sẽ có mức thuế khác nhau, do đó việc xác định chính xác số lượng và mức thuế là rất quan trọng.
Số lượng hàng hóa tính thuế:
Việc xác định số lượng hàng hóa chịu thuế bảo vệ môi trường tùy thuộc vào việc hàng hóa đó được sản xuất trong nước hay nhập khẩu.
- Sản phẩm sản xuất trong nước: Số lượng tính thuế sẽ là lượng hàng hóa bán ra, tiêu thụ nội bộ, trao đổi hoặc biếu tặng.
- Sản phẩm nhập khẩu: Số lượng hàng hóa tính thuế là tổng lượng hàng nhập khẩu vào trong nước.
Mức thuế bảo vệ môi trường:
Mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng dầu được quy định theo đơn vị tính là lít hoặc kg. Mỗi loại xăng dầu sẽ có mức thuế khác nhau, ví dụ:
- Xăng (trừ etanol): Mức thuế 2.000 đồng/lít
- Dầu diesel: Mức thuế 1.000 đồng/lít
- Dầu hỏa: Mức thuế 600 đồng/lít
Các sản phẩm khác như dầu nhờn và mỡ nhờn cũng chịu mức thuế tương tự và được tính theo lít hoặc kg tùy loại.
Phương pháp tính thuế:
Để tính số thuế phải nộp, bạn chỉ cần áp dụng công thức đơn giản:
Số thuế phải nộp = Số lượng hàng hóa × Mức thuế trên mỗi đơn vị hàng hóa
Ví dụ, nếu doanh nghiệp bán ra 10.000 lít xăng (trừ etanol), số thuế phải nộp sẽ là:
10.000 lít × 2.000 đồng/lít = 20.000.000 đồng
Tương tự, với 5.000 lít dầu diesel, thuế phải nộp là:
5.000 lít × 1.000 đồng/lít = 5.000.000 đồng
Việc tính thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Các doanh nghiệp cần theo dõi và thực hiện đúng quy định về mức thuế và cách tính thuế để đảm bảo tuân thủ pháp luật.
4. Cần dự báo và đánh giá tác động để xác định liệu mức thuế này có tiếp tục áp dụng trong năm 2026
- Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách, Lê Quang Mạnh, nhấn mạnh rằng để đảm bảo tính ổn định của chính sách và đạt mục tiêu hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, phần lớn ý kiến trong Ủy ban Tài chính – Ngân sách đồng tình với đề xuất của Chính phủ về việc áp dụng Nghị quyết từ ngày 01/01/2025 đến hết ngày 31/12/2025.
- Từ ngày 01/01/2026, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu và mỡ nhờn sẽ theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14. Chính phủ cũng cần cam kết rằng việc đề xuất giảm thuế này không ảnh hưởng đến dự toán thu, chi ngân sách nhà nước năm 2025 đã được Quốc hội phê duyệt.
- Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, Hoàng Thanh Tùng, lưu ý Chính phủ cần dự báo chính sách và đánh giá tác động để quyết định liệu mức thuế có thể tiếp tục duy trì sau năm 2026. Nếu mức thuế theo Nghị quyết số 579 được áp dụng, ông cũng đề xuất Chính phủ thực hiện việc tăng thuế từ cuối năm 2025 để người dân và doanh nghiệp dần thích nghi với mức thuế mới.
- Chủ tịch Quốc hội, Trần Thanh Mẫn, đề nghị Chính phủ cân nhắc một lộ trình tăng thuế bảo vệ môi trường, phù hợp với quy định tại Nghị quyết 579/2018/UBTVQH14 và dự báo giá dầu thô toàn cầu, đồng thời đảm bảo thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam.
- Cuối cùng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh kết luận, yêu cầu Chính phủ đưa ra giải pháp dự báo tình hình một cách chính xác và kịp thời, bảo đảm quy trình và thủ tục thẩm tra, tạo điều kiện cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định hoặc cho ý kiến về chính sách, đảm bảo mục tiêu đề ra.
5. Dự báo và định hướng chính sách thuế bảo vệ môi trường sau năm 2025
Sau vài năm được điều chỉnh giảm để hỗ trợ nền kinh tế, mức thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu đang đứng trước khả năng tăng trở lại từ năm 2026. Đây không phải là điều bất ngờ – bởi trước đó, Việt Nam đã có khung thuế cao hơn, nhưng tạm thời hạ xuống trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới biến động mạnh.
5.1 Liệu giá xăng có tăng trở lại?
Có thể. Khi thuế tăng, giá bán lẻ xăng dầu gần như chắc chắn sẽ nhích lên. Điều này ảnh hưởng ra sao?
- Chi phí vận chuyển tăng
- Giá thành sản phẩm tăng
- Túi tiền người tiêu dùng mỏng đi
Nói cách khác: thuế tăng – mọi thứ đều bị kéo theo. Nhưng điều này không đơn giản là “xấu”.
5.2 Thuế môi trường – chỉ là gánh nặng hay là động lực?
Nếu nhìn ở góc độ tích cực, thuế môi trường không chỉ để thu tiền, mà còn là một cách để điều chỉnh hành vi. Khi giá xăng tăng, người dân và doanh nghiệp có thể cân nhắc:
“Có nên dùng xe điện?”,
“Có nên đầu tư vào phương tiện tiết kiệm nhiên liệu?”,
“Có nên chuyển sang năng lượng tái tạo?”
Và đó chính là mục tiêu lớn hơn: giảm phát thải, bảo vệ môi trường, chuyển đổi xanh – không chỉ trên giấy, mà bằng hành động thực tế.
5.3 Chính sách thuế: nên tăng thế nào để không sốc?
Việc điều chỉnh thuế, nếu xảy ra, không nên tăng đột ngột. Cần một lộ trình rõ ràng, công bố sớm để doanh nghiệp và người dân chuẩn bị. Tăng từ từ, có thông báo, có hỗ trợ đi kèm – đó là cách khiến người dân không cảm thấy “bị đánh úp”.
Ngoài ra, cần minh bạch về cách sử dụng tiền thuế môi trường. Nếu người dân biết rằng khoản tiền họ đóng góp được dùng để trồng rừng, xử lý ô nhiễm, phát triển xe điện,… thì họ sẽ dễ đồng thuận hơn rất nhiều.
Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu từ năm 2025 sẽ có tác động lớn đến giá cả và hành vi tiêu dùng. Chính sách này không chỉ nhằm bảo vệ môi trường mà còn yêu cầu doanh nghiệp và cá nhân phải cập nhật và thích ứng kịp thời. Để nắm rõ các quy định và được tư vấn chính xác, hãy liên hệ ngay AZTAX qua số HOTLINE: 0932.383.089 để được tư vấn tận tình và miễn phí.
