Việc kê khai hóa đơn đầu vào bị bỏ sót là một vấn đề quan trọng mà nhiều kế toán phải đối mặt khi phát hiện hóa đơn đầu vào chưa được ghi nhận đầy đủ so với thực tế. Đặc biệt, với sự thay đổi liên tục của các văn bản pháp lý và quy định mới, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong quá trình xử lý. Trong bài viết này, AZTAX sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết cách xử lý và kê khai hóa đơn đầu vào bị bỏ sót theo các quy định mới nhất.
1. Hoá đơn đầu vào bị bỏ sót là gì?
Hóa đơn đầu vào bị bỏ sót là việc doanh nghiệp kê khai hoặc khấu trừ thuế giá trị giá tăng (GTGT) đầu vào không đầy đủ so với hóa đơn thực tế. Hóa đơn này không được kê khai kịp thời có thể làm ảnh hưởng tiêu cực đến nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp và gây khó khăn trong việc quản lý, kiểm tra thuế của cơ quan thuế.
Các chứng từ quan trọng liên quan đến hóa đơn đầu vào bao gồm:
- Hợp đồng mua bán hàng hóa: Đính kèm các phụ lục chi tiết về danh mục hàng hóa, vật tư mà doanh nghiệp đã mua.
- Phiếu nhập kho: Ghi nhận số lượng và giá trị hàng hóa đã nhập vào kho của doanh nghiệp.
- Giấy tờ giao dịch tài chính: Phiếu thu, biên lai xác nhận các khoản thanh toán liên quan đến giao dịch mua bán.
- Biên bản thanh lý hợp đồng: Văn bản ghi nhận việc hoàn tất và thanh lý hợp đồng mua bán giữa các bên.
2. Hướng dẫn kê khai hóa đơn đầu vào bị bỏ sót
Khi doanh nghiệp phát hiện sai sót trong hồ sơ khai thuế đã nộp, họ được phép thực hiện khai bổ sung trong vòng 10 năm kể từ ngày hết hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai sót, với điều kiện việc khai bổ sung phải được thực hiện trước khi cơ quan thuế ban hành quyết định thanh tra hoặc kiểm tra tại doanh nghiệp.
Căn cứ Điều 12 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 được sửa đổi bởi khoản 6 điều 1 Luật thuế giá trị gia tăng sửa đổi 2013 có quy định về khấu trừ GTGT đầu vào như sau:
Doanh nghiệp áp dụng phương pháp khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) được phép khấu trừ thuế GTGT đầu vào như sau:
…
- Toàn bộ thuế GTGT đầu vào cho hàng hóa và dịch vụ phục vụ hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển mỏ dầu và khí được khấu trừ hoàn toàn.
- Thuế GTGT đầu vào phát sinh trong tháng nào sẽ được kê khai và khấu trừ cho tháng đó. Doanh nghiệp có thể điều chỉnh kê khai và khấu trừ bổ sung trước khi cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra hoặc thanh tra thuế.
Căn cứ Điều 14 Thông tư số 219/2013/TT-BTC quy định về nguyên tắc khấu trừ thuế GTGT đầu vào:
Thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào phát sinh trong một kỳ kế toán sẽ được kê khai và khấu trừ khi tính toán số thuế phải nộp cho kỳ đó, bất kể số thuế đó đã được sử dụng hay vẫn đang nằm trong kho. Nếu doanh nghiệp phát hiện có sai sót trong việc kê khai và khấu trừ thuế GTGT đầu vào, doanh nghiệp có quyền thực hiện việc kê khai và khấu trừ bổ sung trước khi cơ quan thuế hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành công bố quyết định kiểm tra thuế hoặc thanh tra thuế tại địa điểm của người nộp thuế.
Theo Luật Quản ly thuế số 38/2019/QH14 về khai bổ sung hồ sơ khai thuế như sau:
- Người nộp thuế có thể khai bổ sung hồ sơ trong vòng 10 năm từ ngày hết hạn nộp thuế của kỳ có sai sót, miễn là trước khi cơ quan thuế công bố quyết định thanh tra hoặc kiểm tra.
- Nếu cơ quan thuế đã công bố quyết định thanh tra hoặc kiểm tra, người nộp thuế vẫn có thể khai bổ sung, nhưng sẽ bị xử phạt theo Điều 142 và 143 của Luật này.
- Sau khi cơ quan thuế kết luận xử lý sau thanh tra, việc khai bổ sung sẽ được xử lý theo các quy định sau:
- Tăng số tiền thuế phải nộp hoặc giảm số tiền được khấu trừ sẽ bị xử phạt theo Điều 142 và 143.
- Giảm số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền được khấu trừ sẽ được giải quyết theo quy định khiếu nại thuế.
Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP, trường hợp có thể khai bổ sung hồ sơ thuế như sau:
- Nếu không thay đổi nghĩa vụ thuế: Nộp Bản giải trình và tài liệu liên quan, không cần Tờ khai bổ sung. Nếu chưa nộp quyết toán năm, tổng hợp vào hồ sơ quyết toán. Nếu đã nộp quyết toán năm, chỉ cần khai bổ sung hồ sơ quyết toán; đối với thu nhập cá nhân, đồng thời bổ sung tờ khai tháng, quý tương ứng.
- Nếu làm tăng số thuế phải nộp: Phải nộp đủ số thuế tăng thêm hoặc tiền thuế đã hoàn thừa cùng tiền chậm nộp (nếu có). Nếu chỉ thay đổi số thuế giá trị gia tăng, kê khai vào kỳ tính thuế hiện tại và chỉ yêu cầu hoàn thuế nếu chưa nộp hồ sơ khai thuế tiếp theo.
3. Rủi ro khi doanh nghiệp bỏ sót hoá đơn đầu vào
Mặc dù việc kê khai hóa đơn đầu vào bị bỏ sót là một lỗi phổ biến mà các kế toán doanh nghiệp thường gặp phải, nó có thể dẫn đến một số hậu quả nghiêm trọng và rủi ro tiềm ẩn cho doanh nghiệp, bao gồm:
- Khấu trừ thuế GTGT bị từ chối: Doanh nghiệp sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng, dẫn đến thất thoát tài chính đáng kể.
- Vi phạm hành chính và xử phạt: Nếu trong quá trình thanh kiểm tra, cơ quan thuế phát hiện doanh nghiệp không thể xuất trình hóa đơn đầu vào hoặc chứng minh nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt hành chính.
- Trốn thuế và xử phạt nghiêm trọng: Nếu cơ quan thuế có đủ bằng chứng cho thấy hành vi bỏ sót hóa đơn đầu vào là để trốn thuế, doanh nghiệp có thể bị xử phạt vì hành vi trốn doanh thu.
Ngoài ra, nếu kế toán không thực hiện kê khai bổ sung hóa đơn bị bỏ sót theo quy định, doanh nghiệp có thể gặp các vấn đề nghiêm trọng sau:
- Xử phạt tiền: Mức xử phạt có thể lên đến 20% số tiền thuế khai thiếu hoặc số tiền thuế được hoàn cao hơn so với quy định của pháp luật.
- Nghĩa vụ thuế: Doanh nghiệp phải nộp đủ số tiền thuế còn nợ, số tiền thuế khai thiếu, và các khoản chậm nộp vào ngân sách nhà nước.
4. Mẫu tờ khai thuế GTGT mẫu số 01/GTGT TT 80
Các chỉ tiêu cần kê khai trên Tờ khai thuế GTGT Maaxi số 01/GTGT TT 80:
- Chỉ tiêu 21: Đánh dấu nếu trong kỳ khai thuế không có hóa đơn đầu ra hoặc đầu vào.
- Chỉ tiêu 22: Nhập số thuế GTGT còn lại từ kỳ trước, tương ứng với chỉ tiêu 43 của kỳ khai trước.
- Chỉ tiêu 23: Tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào trong kỳ chưa có thuế GTGT.
- Chỉ tiêu 24: Tổng thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào.
- Chỉ tiêu 25: Tổng thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ đã mua vào và được khấu trừ.
- Chỉ tiêu 26: Tổng doanh thu từ bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT.
- Chỉ tiêu 27, 28, 34, 35, 36, 39, 40, 41, 42, 43: Phần mềm tự động cập nhật.
- Chỉ tiêu 29: Doanh thu từ hàng hóa, dịch vụ với mức thuế suất 0%.
- Chỉ tiêu 30, 31: Doanh thu từ hàng hóa, dịch vụ với mức thuế suất 5% và số thuế GTGT.
- Chỉ tiêu 32, 33: Doanh thu từ hàng hóa, dịch vụ với mức thuế suất 10% và số thuế GTGT.
- Chỉ tiêu 32a: Doanh thu từ hàng hóa, dịch vụ không phải kê khai và số thuế GTGT nộp.
- Chỉ tiêu 37, 38: Chỉ tiêu 37 điều chỉnh giảm và chỉ tiêu 38 điều chỉnh tăng.
5. Khi nào không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT?
Theo quy định tại khoản 3, Điều 2 của Nghị định 209/2013/NĐ-CP, không cần kê khai và nộp thuế GTGT trong các trường hợp sau:
- Tổ chức hoặc cá nhân nhận tiền từ bồi thường, thưởng, hỗ trợ, chuyển nhượng quyền phát thải, và các thu tài chính khác. Tổ chức hoặc cá nhân tại Việt Nam mua dịch vụ từ tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài không cư trú tại Việt Nam, bao gồm:
-
- Sửa chữa phương tiện, máy móc, thiết bị (bao gồm vật tư và phụ tùng thay thế).
- Dịch vụ quảng cáo, tiếp thị, xúc tiến đầu tư, môi giới bán hàng, cung cấp dịch vụ, đào tạo.
- Phân chia cước phí dịch vụ bưu chính và viễn thông quốc tế giữa Việt Nam và nước ngoài, khi dịch vụ thực hiện ngoài lãnh thổ Việt Nam.
- Tổ chức hoặc cá nhân không kinh doanh và không thuộc diện nộp thuế GTGT khi bán tài sản.
- Tổ chức hoặc cá nhân chuyển nhượng dự án đầu tư cho doanh nghiệp hoặc hợp tác xã sản xuất, kinh doanh hàng hóa và dịch vụ chịu thuế GTGT.
- Sản phẩm từ trồng trọt, chăn nuôi, và thủy sản chưa qua chế biến, khi bán cho doanh nghiệp hoặc hợp tác xã, trừ những trường hợp đặc biệt theo Luật Thuế GTGT năm 2008.
6. Hạch toán hóa đơn đầu ra bỏ sót năm trước cần lưu ý gì?
Việc hạch toán hóa đơn đầu ra bị bỏ sót từ các năm trước có thể ảnh hưởng đáng kể đến số tiền thuế phải nộp và báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Khi thực hiện điều chỉnh này, kế toán cần chú ý đến một số điểm quan trọng sau:
- Kê khai bổ sung và điều chỉnh hồ sơ: Kế toán cần thực hiện kê khai bổ sung và điều chỉnh hồ sơ khai thuế GTGT của kỳ tính thuế tương ứng với hóa đơn đầu ra bị bỏ sót, theo đúng quy định.
- Thời gian công bố quyết định kiểm tra thuế: Kế toán phải nộp hồ sơ khai bổ sung trước khi cơ quan thuế hoặc cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định kiểm tra thuế hoặc thanh tra thuế.
- Hạch toán hóa đơn đầu ra: Khi điều chỉnh hóa đơn đầu vào bị bỏ sót, kế toán cũng cần hạch toán hóa đơn đầu ra tương ứng với năm phát sinh, đồng thời cân đối chi phí và công nợ cho năm đó.
- Tránh hạch toán sai năm hiện tại: Kế toán không được hạch toán hóa đơn đầu ra bỏ sót vào năm hiện tại, vì điều này có thể làm sai lệch chi phí và thu nhập của năm hiện tại.
- Cập nhật báo cáo tài chính: Cần điều chỉnh báo cáo tài chính của năm trước để phản ánh chính xác các khoản thu, chi, lợi nhuận và thuế của năm đó.
- Tờ khai bổ sung thuế TNDN: Kế toán phải làm tờ khai bổ sung quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của năm trước để tính lại số thuế phải nộp hoặc số thuế được hoàn trả.
Trong bài viết này, chúng tôi đã cung cấp hướng dẫn chi tiết về việc kê khai hóa đơn đầu vào bị bỏ sót. Để đảm bảo tuân thủ pháp luật và bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp, việc thực hiện kê khai và điều chỉnh kịp thời là rất quan trọng. Kế toán và quản lý cần nắm rõ quy trình, chú ý thời hạn và cập nhật báo cáo tài chính chính xác. Để biết thêm chi tiết về kê khai hóa đơn đầu vào bị bỏ sót hãy liên hệ với AZTAX qua HOTLINE: 0932.383.089 để được hỗ trợ chuyên nghiệp và tận tình.
