Khi nhu cầu thuê nhà ngày càng gia tăng, nhiều cá nhân và doanh nghiệp đã bắt đầu xem xét việc cho thuê bất động sản như một nguồn thu nhập tiềm năng. Tuy nhiên, một câu hỏi quan trọng mà nhiều người đặt ra là: cho thuê nhà có cần đăng ký kinh doanh không?”. Hiểu rõ quy định pháp lý giúp bạn tránh rủi ro và đảm bảo việc cho thuê diễn ra hợp pháp. Bài viết này sẽ khám phá thêm vào các yêu cầu pháp lý và việc đăng ký kinh doanh cần thiết khi cho thuê nhà.
1. Cho thuê nhà có được xem là hoạt động kinh doanh bất động sản không?
Theo Điều 11 Luật Kinh doanh bất động sản 2014, cá nhân và tổ chức có thể kinh doanh bất động sản theo các hình thức sau:
- Mua nhà, công trình xây dựng để bán, cho thuê, cho thuê mua;
- Thuê nhà, công trình xây dựng để cho thuê lại;
- Được xây nhà và công trình xây dựng khác để bán, cho thuê, cho thuê mua trên đất đã được nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất nhận chuyển nhượng của cá nhân, tổ chức, hộ gia đình;
- Thuê đất của cá nhân, hộ gia đình, tổ chức để xây dựng nhà và công trình xây dựng khác để cho thuê theo đúng mục đích sử dụng đất…
Vì vậy, cho thuê nhà là một hình thức kinh doanh bất động sản. Cá nhân và tổ chức có quyền cho thuê bất động sản của mình hoặc cho thuê lại một phần hoặc toàn bộ bất động sản đã thuê, nếu được sự đồng ý của chủ sở hữu.
2. Cho thuê nhà có cần đăng ký kinh doanh không?
Theo Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP, cá nhân thực hiện các hoạt động thương mại như mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ để kiếm lợi không cần đăng ký kinh doanh, bao gồm buôn bán rong, bán quà vặt, và các dịch vụ như đánh giày hay bán vé số.
Tuy nhiên, không có quy định rõ ràng về việc kinh doanh dịch vụ cho thuê nhà ở. Vì vậy, người kinh doanh cho thuê nhà vẫn cần phải đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật, có thể là hình thức kinh doanh nhỏ lẻ hoặc các loại hình khác phù hợp.
3. Điều kiện kinh doanh bất động sản trong lĩnh vực cho thuê nhà
Dựa vào Điều 10 Luật Kinh doanh Bất động sản 2014 và Điều 75 Luật Đầu tư 2020, điều kiện kinh doanh bất động sản, đặc biệt trong trường hợp cho thuê nhà, được quy định như sau:
- Đối với cá nhân hoặc tổ chức cho thuê bất động sản quy mô lớn và thường xuyên, cần thành lập công ty, doanh nghiệp hoặc hợp tác xã và đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật.
- Đối với cá nhân, tổ chức hoặc hộ gia đình cho thuê bất động sản quy mô nhỏ và không thường xuyên, không bắt buộc thành lập doanh nghiệp, nhưng cần kê khai và nộp thuế theo quy định.
Cụ thể, cá nhân hoặc hộ gia đình cho thuê nhà quy mô nhỏ và không thường xuyên không cần thành lập doanh nghiệp nhưng phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Ngược lại, nếu cho thuê quy mô lớn và thường xuyên, cần thành lập doanh nghiệp và xin giấy phép kinh doanh. Các quy định này nhằm tạo sự linh hoạt trong áp dụng theo quy mô và tần suất hoạt động của từng cá nhân hoặc tổ chức.
4. Thủ tục đăng ký kinh doanh đối với hoạt động cho thuê nhà
Hướng dẫn thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cho thuê nhà theo Thông tư số 02/2023/TT-BKHĐT gồm các bước sau:
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh, bao gồm giấy đề nghị với thông tin như tên hộ kinh doanh, địa chỉ, số điện thoại, ngành nghề, số vốn, số lao động, và thông tin cá nhân của người thành lập.
- Bước 2: Nộp hồ sơ trực tuyến qua hệ thống đăng ký hộ kinh doanh tại dichvucong.gov.vn.
- Bước 3: Thanh toán lệ phí đăng ký hộ kinh doanh theo quy định.
- Bước 4: Nhận giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh sau khi hồ sơ được tiếp nhận và kiểm tra, cơ quan cấp huyện sẽ cấp giấy chứng nhận trong vòng 03 ngày làm việc.
Các giấy tờ cần thiết: Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh, bản sao hợp lệ Thẻ căn cước công dân, Chứng minh nhân dân, hoặc Hộ chiếu của người thành lập, và biên bản họp nhóm cá nhân (nếu có).
Cách nộp hồ sơ: Nộp trực tuyến tại hệ thống dichvucong.gov.vn và nhận kết quả trong vòng 03 ngày làm việc. Nếu hồ sơ không hợp lệ, cơ quan sẽ thông báo yêu cầu sửa đổi trong thời gian tương tự.
Thủ tục đăng ký kinh doanh khi cho thuê nhà không chỉ đảm bảo tính hợp pháp cho hoạt động của bạn mà còn giúp quản lý tài chính và thuế hiệu quả. Việc thực hiện đúng quy trình sẽ hỗ trợ bạn trong việc vận hành và phát triển bền vững.
5. Cho thuê nhà khi nào phải đóng thuế?
Khi cho thuê nhà, bạn cần phải nộp thuế trong các trường hợp sau:
- Doanh thu trên 100 triệu đồng/năm: Nếu tổng thu nhập từ việc cho thuê nhà của bạn vượt mức 100 triệu đồng mỗi năm, bạn sẽ phải thực hiện nghĩa vụ thuế.
- Các loại thuế phải đóng:
- Thuế giá trị gia tăng (GTGT): Với mức thuế suất là 5% trên tổng doanh thu từ việc cho thuê nhà.
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Cũng áp dụng thuế suất 5% dựa trên doanh thu từ hoạt động cho thuê.
- Thuế môn bài: Nếu tổng doanh thu trong năm đạt từ 100 triệu đồng trở lên, mức thuế môn bài phải nộp là 300.000 đồng/năm.
Nếu doanh thu cho thuê nhà của bạn dưới 100 triệu đồng/năm, bạn sẽ được miễn các loại thuế này.
6. Quy định về thời hạn và giá thuê nhà ở
Thời hạn và giá thuê nhà ở được quy định rõ ràng tại Điều 129 của Luật Nhà ở 2014, cụ thể như sau:
- Bên thuê và bên cho thuê có thể thỏa thuận về thời hạn, giá thuê cũng như phương thức thanh toán tiền thuê (trả định kỳ hoặc trả một lần). Trong trường hợp có quy định của Nhà nước về giá thuê, cả hai bên phải tuân thủ theo quy định đó.
- Nếu bên cho thuê muốn cải tạo nhà ở trước khi hết hạn hợp đồng và được bên thuê đồng ý, họ có quyền điều chỉnh giá thuê.
- Giá thuê mới sẽ do hai bên thỏa thuận; nếu không đạt được thỏa thuận, bên cho thuê có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
- Cả bên thuê và bên cho thuê đều được pháp luật bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp trong suốt quá trình thuê nhà.
7. Những lưu ý khi thuê và cho thuê mặt bằng kinh doanh
- Khi thuê lại nhà, mặt bằng để kinh doanh như mở tiệm cắt tóc, tạp hóa, quán ăn…, trước tiên bạn cần kiểm tra xem địa chỉ này đã được chủ nhà hoặc người thuê trước đó sử dụng để đăng ký hộ kinh doanh hay chưa. Nếu đã đăng ký, bạn phải đến UBND quận/huyện để hủy đăng ký hộ kinh doanh hiện tại trước khi đăng ký mới tại địa chỉ này.
- Việc cho thuê lại văn phòng, nhà ở, nhà kho, xưởng… cần có sự đồng ý của chủ sở hữu và phải được ghi rõ trong hợp đồng hoặc phụ lục hợp đồng.
- Đối với công ty có vốn đầu tư nước ngoài muốn cho thuê lại bất động sản, cần bổ sung ngành nghề kinh doanh và điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư (nếu có).
- Mặt bằng cho thuê như văn phòng, nhà ở, kho xưởng phải có đầy đủ giấy tờ pháp lý hợp lệ (như hợp đồng thuê, sổ đỏ…) và không có tranh chấp về quyền sở hữu.
- Hợp đồng cho thuê bất động sản cần nêu rõ quyền, nghĩa vụ của các bên và đảm bảo bất động sản được sử dụng đúng mục đích, ví dụ chung cư chỉ dùng để ở, không được cho thuê làm nhà trẻ hay phòng khám.
8. Một số câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về việc cho thuê nhà và yêu cầu đăng ký kinh doanh:
- Hộ gia đình cho thuê nhà trọ có cần đăng ký kinh doanh không?
Không. Cá nhân, hộ gia đình cho thuê nhà trọ hoặc cho thuê nhà quy mô nhỏ, không thường xuyên không cần thành lập doanh nghiệp, mà chỉ cần thực hiện thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế để kê khai và nộp thuế từ hoạt động cho thuê. - Các trường hợp cho thuê bất động sản nào không cần xin giấy phép kinh doanh?
Cho thuê nhà, mặt bằng kinh doanh quy mô nhỏ và không thường xuyên không cần giấy phép kinh doanh, bao gồm cho thuê nhà để ở, mặt bằng buôn bán, hoặc cho thuê lại một phần diện tích mặt bằng đã thuê. - Cho thuê nhà, mặt bằng kinh doanh, văn phòng có phải là kinh doanh bất động sản không?
Có. Việc cho thuê nhà, văn phòng, mặt bằng kinh doanh, hoặc các bất động sản khác là hình thức kinh doanh bất động sản. Cá nhân và tổ chức có quyền cho thuê bất động sản thuộc sở hữu của mình hoặc cho thuê lại các bất động sản đã thuê, nếu được sự đồng ý của chủ sở hữu.
Những câu hỏi thường gặp về việc cho thuê nhà và yêu cầu đăng ký kinh doanh giúp làm rõ quy định pháp lý và nghĩa vụ thuế. Hiểu rõ các quy định này giúp bạn thực hiện hoạt động cho thuê nhà một cách hợp pháp và hiệu quả.
Việc cho thuê nhà có cần đăng ký kinh doanh hay không còn phụ thuộc rất lớn vào quy mô và tần suất của hoạt động cho thuê. Để đảm bảo bạn thực hiện đúng quy định pháp luật và xử lý mọi vấn đề phát sinh, hãy liên hệ với AZTAX qua HOTLINE: 0932.383.089 để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ kịp thời.