Ngày hạch toán là khái niệm không chỉ quan trọng mà còn là nền tảng vững chắc đối với thành công của một doanh nghiệp trong quản lý tài chính. Bằng việc ghi chép, phân loại và xử lý các giao dịch, hạch toán đảm bảo tính minh bạch và rõ ràng của số liệu tài chính. Trong bài viết này, AZTAX sẽ khám phá sâu hơn về “ngày hạch toán là gì”, các nguyên tắc cơ bản và vai trò quan trọng của nó trong việc quản lý tài chính hiệu quả, giúp xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự nghiệp kinh doanh của bạn.
1. Hạch toán kế toán là gì?
Hạch toán là gì mà mọi doanh nghiệp đều phải thực hiện?
Hạch toán kế toán là quy trình phản ánh các nghiệp vụ tài chính phát sinh thông qua việc ghi nhận vào hệ thống tài khoản kế toán theo nguyên tắc Nợ – Có. Hoạt động này giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả, minh bạch hóa dữ liệu kế toán và làm nền tảng cho việc phân tích, hoạch định chiến lược phát triển.
Hạch toán kế toán không chỉ là một quá trình có hệ thống bao gồm quan sát, đo lường, tính toán và ghi chép để quản lý hoạt động kinh tế của doanh nghiệp một cách chặt chẽ và hiệu quả. Đặc biệt, nó là công cụ quan trọng để phản ánh chân thực tình hình tài sản và sự biến động của chúng trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp.
Trong quá trình hạch toán, ta thường gặp ba loại chính: hạch toán nghiệp vụ, hạch toán thống kê và hạch toán kế toán. Hãy cùng khám phá sự khác biệt giữa ba hình thức hạch toán này:
- Hạch toán nghiệp vụ
- Hạch toán thống kê
- Hạch toán kế toán
Xem thêm: Hạch toán là gì? Đặc điểm và nguyên tắc hạch toán kế toán
Xem thêm: Hạch toán hay hoạch toán, từ nào đúng chính tả?
2. Ngày hạch toán kế toán thuế là gì?
Ngày hạch toán là gì? Đây là thời gian mà các giao dịch tài chính được đưa vào sổ sách kế toán thuế, thể hiện mốc khi các khoản thu nhập, chi tiêu hoặc sự kiện tài chính được cập nhật vào hệ thống, từ đó ảnh hưởng đến báo cáo tài chính. Thời điểm này có thể khác biệt so với ngày giao dịch thực tế diễn ra hoặc ngày tiền được thanh toán, nhưng cần được xác định rõ ràng và chính xác để đảm bảo số liệu tài chính luôn đúng và đáng tin cậy.
Kế toán thuế là quá trình mà các cơ quan thuế thực hiện thu thập, ghi chép và phản ánh chi tiết các khoản thuế phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh, bao gồm tiền thuế phải thu, đã thu, còn phải thu, phải hoàn, đã hoàn, còn phải hoàn, miễn, giảm, khoanh nợ và xóa nợ.
Ngày hạch toán kế toán thuế là ngày mà các ghi chép kế toán thuế được thực hiện và nhập vào hệ thống kế toán thuế.
Hệ thống phân hệ kế toán thuế là một phần mềm thuộc Hệ thống ứng dụng quản lý thuế, dùng để thực hiện công việc kế toán thuế theo quy định tại Thông tư 111/2021/TT-BTC, bao gồm việc tổng hợp thông tin về các khoản thuế phải thu, đã thu, còn phải thu, phải hoàn, đã hoàn, còn phải hoàn, miễn, giảm, khoanh nợ và xóa nợ từ các cơ quan thuế (bao gồm cả cơ quan thuế quản lý trực tiếp người nộp thuế, cơ quan thuế quản lý khoản thu và cơ quan thuế quản lý địa bàn nhận phân bổ), để nhập vào sổ kế toán thuế trên hệ thống phân hệ kế toán thuế.
(Tham khảo các quy định tại Điều 4, Điều 5, Điều 6 của Thông tư 111/2021/TT-BTC).
Xem thêm: Hạch toán độc lập là gì? Quy định hạch toán tài chính độc lập
Xem thêm: Đơn vị hạch toán phụ thuộc là gì? Cách hạch toán thuế như thế nào?
3. Bốn nguyên tắc hạch toán theo kỳ kế toán thuế tại Thông tư 111/2021/TT-BTC
Theo Thông tư 111/2021/TT-BTC có bốn nguyên tắc hạch toán theo kỳ kế toán thuế phát sinh trong kỳ kế toán, không theo thời điểm thanh toán. Doanh nghiệp cần xác định thuế đầu vào khấu trừ, ghi nhận nghĩa vụ thuế, thực hiện tạm nộp thuế đúng hạn và điều chỉnh báo cáo thuế khi cần. Nguyên tắc này đảm bảo báo cáo tài chính chính xác và tuân thủ pháp luật.
Điều 8, Khoản 2 của Thông tư 111/2021/TT-BTC cụ thể quy định về nguyên tắc hạch toán theo kỳ kế toán thuế như sau:
- Ngày hạch toán kế toán thuế được xác định là ngày mà các bút toán kế toán thuế được ghi vào sổ kế toán thuế trên Hệ thống phân hệ kế toán thuế.
- Việc thu thập thông tin đầu vào cho kế toán thuế phải đảm bảo nguyên tắc trong ngày phát sinh nghiệp vụ quản lý thuế hoặc chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo sau ngày phát sinh nghiệp vụ đó. Trừ trường hợp ngày nghỉ như được quy định, ngày thu thập thông tin là ngày làm việc ngay sau ngày nghỉ.
- Trong trường hợp phát sinh điều chỉnh số liệu nghiệp vụ quản lý thuế đã được hạch toán trong kỳ kế toán thuế năm trước và được thực hiện trước khi đóng kỳ kế toán thuế, điều chỉnh này sẽ được hạch toán vào kỳ kế toán thuế năm trước và được xác định theo thông tin kế toán của năm như quy định tại Khoản 1.
- Sau thời điểm đóng kỳ kế toán thuế, chỉ có thể điều chỉnh số liệu thuộc kỳ kế toán thuế năm trước khi có yêu cầu từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền và tuân thủ các quy định tại Khoản 3, Khoản 4 Điều 27 và Khoản 2, Khoản 3 Điều 30 của Thông tư 111/2021/TT-BTC.
Kỳ kế toán thuế được xác định theo năm dương lịch, gọi là năm kế toán, có các điểm cụ thể sau:
- Năm kế toán bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 và kết thúc vào ngày 31 tháng 12 của năm dương lịch.
- Đối với đơn vị kế toán thuế mới thành lập, kỳ kế toán thuế năm đầu tiên tính từ ngày quyết định thành lập, chia, tách, hợp nhất, sáp nhập đến hết ngày 31 tháng 12 của năm dương lịch.
- Kỳ kế toán thuế cuối cùng của đơn vị kế toán thuế bị chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể tính từ ngày 01 tháng 01 đến hết ngày trước ngày quyết định chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể đơn vị kế toán thuế có hiệu lực.
- Thời gian thực hiện kỳ kế toán thuế năm đầu tiên và năm cuối cùng được điều chỉnh theo quy định của Luật kế toán và các văn bản hướng dẫn thi hành.
(Tham khảo Khoản 1 Điều 8 của Thông tư 111/2021/TT-BTC).
Xem thêm: Các bước trong Quy trình hạch toán tại một doanh nghiệp
Xem thêm: Bảng hạch toán kế toán theo thông tư 200 đầy đủ nhất
4. Vai trò của hạch toán là gì?
Hạch toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính của doanh nghiệp bằng cách ghi chép chính xác các giao dịch tài chính. Nó giúp theo dõi thu nhập, chi phí, tài sản và nợ phải trả, từ đó cung cấp thông tin cần thiết để ra quyết định quản lý và lập báo cáo tài chính. Hạch toán cũng đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ các quy định pháp lý, đồng thời hỗ trợ trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động và lập kế hoạch tài chính.
Hạch toán đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quản lý tài chính và kế toán của một tổ chức, không chỉ đơn thuần là công cụ ghi nhận và phân loại thông tin tài chính mà còn mang lại nhiều lợi ích to lớn khác:
Hạch toán giúp xác định lợi nhuận và hiệu suất tài chính của doanh nghiệp.
Bằng cách ghi nhận các khoản thu nhập và chi phí, ta có thể đánh giá lợi nhuận gộp từ việc kinh doanh sau khi khấu trừ chi phí sản xuất và các chi phí khác.
Hạch toán cung cấp thông tin quan trọng cho quản lý tài chính và hỗ trợ trong việc đưa ra các quyết định kinh doanh.
Việc phân loại các tài khoản theo nhóm tài sản, nợ, vốn và doanh thu giúp quản lý theo dõi hiệu quả sử dụng tài sản, khả năng thanh toán nợ và cơ cấu vốn, từ đó đưa ra những quyết định đầu tư, tài chính và mở rộng hoặc cắt giảm hoạt động kinh doanh.
Hạch toán đóng vai trò rất quan trọng trong việc tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn kế toán.
Việc áp dụng những nguyên tắc và quy tắc kế toán chuẩn giúp bảo đảm tính chính xác và minh bạch của thông tin tài chính, đồng thời đảm bảo tổ chức tuân thủ đúng các quy định liên quan đến thuế và báo cáo tài chính.
Ví dụ, một công ty bán hàng và thu tiền từ khách hàng. Thông qua quá trình hạch toán, các khoản thu tiền được ghi nhận vào tài khoản doanh thu và các khoản nợ phải thu từ khách hàng. Đồng thời, chi phí liên quan đến việc bán hàng (chi phí sản xuất, quảng cáo) cũng được ghi nhận. Từ việc phân loại và tổ chức thông tin này, công ty có thể đánh giá tổng doanh thu, lợi nhuận gộp và tình hình nợ phải thu từ khách hàng một cách chính xác và kịp thời.
Trên đây, AZTAX đã giải đáp ngày hạch toán kế toán thuế là ngày gì? AZTAX mong rằng những thông tin trên sẽ giúp ích các bạn trong công việc kế toán doanh nghiệp. Hãy gọi ngay cho đội ngũ AZTAX qua số HOTLINE: 0932.383.089 khi có bất kỳ thắc mắc nào về dịch vụ kế toán nhé!
