Lương theo sản phẩm là gì? là câu hỏi nhận được nhiều rất nhiều sự thắc mắc từ người lao động, đặc biệt là công nhân làm việc trong xí nghiệp sản xuất. Lương theo sản phẩm sẽ được tính như thế nào? Hãy cùng AZTAX tìm hiểu những vấn đề xoay quanh lương theo sản phẩm nhé.
1. Lương theo sản phẩm là gì?
Hiện nay, chủ sử dụng lao động có quyền quyết định việc triển khai hình thức lương theo sản phẩm trong đơn vị. Khi áp dụng phương thức này, họ cần thông báo trước cho người lao động và đảm bảo duy trì trong một khoảng thời gian nhất định. Để đảm bảo thu nhập ổn định cho người lao động, pháp luật yêu cầu chủ lao động nghiệm thu sản phẩm và trả lương ít nhất một lần mỗi tháng.
Xem thêm: Tiền lương là gì?
2. Phân loại lương theo sản phẩm
Căn cứ vào Bộ luật Lao động 2019 số 45/2019/QH14, lương theo phẩm là sự gắn kết giữa người lao động với kết quả làm việc:
- Lương theo sản phẩm trực tiếp cá nhân là việc trả lương dựa trên số lượng sản phẩm cá nhân hoàn thành theo đơn giá đã quy định. Cách này giúp tăng năng suất và người lao động dễ tính lương, nhưng có thể dẫn đến cạnh tranh cá nhân và làm giảm tinh thần đồng đội.
- Lương theo sản phẩm tập thể áp dụng cho công việc nhóm, thu nhập tính trên kết quả chung. Phương pháp này thúc đẩy đoàn kết và trách nhiệm, nhưng có nguy cơ xảy ra tình trạng ỷ lại và thiếu công bằng.
- Lương theo sản phẩm gián tiếp trả cho lao động phụ, phụ thuộc vào kết quả của lao động chính. Hạn chế là lao động phụ thiếu sự chủ động và sáng tạo do phải phụ thuộc vào người khác.
- Lương theo sản phẩm có thưởng tính lương theo sản phẩm hoàn thành, kèm thưởng nếu vượt chỉ tiêu hoặc chất lượng cao. Cách này khuyến khích năng suất, nhưng có thể tạo cạnh tranh quá mức và gây mâu thuẫn giữa các cá nhân.
Xem thêm: Quy định về mức lương thử việc hiện nay
Xem thêm: Lương khoán là gì?
3. Quy định của pháp luật về cách tính lương theo sản phẩm
Căn cứ vào khoản 3 Điều 97 Bộ luật lao động 2019 số 45/2019/QH14 quy định về kỳ hạn trả lương theo sản phẩm:
Điều 97. Kỳ hạn trả lương
3. Người lao động hưởng lương theo sản phẩm, theo khoán được trả lương theo thỏa thuận của hai bên; nếu công việc phải làm trong nhiều tháng thì hằng tháng được tạm ứng tiền lương theo khối lượng công việc đã làm trong tháng.
Người lao động hưởng lương sẽ được nhận theo thỏa thuận với người sử dụng lao động lúc đầu. Cách tính
tiền lương theo sản phẩm được tính như sau:
3.1 Cách tính lương theo sản phẩm ngày thường
3.1.1 Cách tính lương theo sản phẩm trực tiếp của cá nhân
Lương theo sản phẩm | = | Số lượng sản phẩm hoàn thành | x | Đơn giá sản phẩm |
Lưu ý: Đơn giá sản phẩm được tính bởi giá tiền tính trên một đơn vị sản phẩm
Ví dụ: Một công nhân hoàn thành 200 chiếc áo với đơn giá 50.000 VND/chiếc.
Lương = 200 x 50.000 = 10.000.000 VND
3.1.2 Cách tính lương theo sản phẩm tập thể
Lương theo sản phẩm | = | Số lượng sản phẩm hoàn thành chung của tập thể | x | Đơn giá |
Ví dụ: Một nhóm công nhân hoàn thành 500 chiếc áo, với đơn giá 50.000 VND/chiếc.
Tổng lương của cả nhóm = 500 x 50.000 = 25.000.000 VND.
3.1.3 Cách tính lương theo sản phẩm gián tiếp
Lương theo sản phẩm gián tiếp | = | Đơn giá sản phẩm phục vụ | x | Số sản phẩm mà công nhân chính đạt được. |
Ví dụ: Một công ty sản xuất bàn ghế thuê một đội công nhân làm nhiệm vụ vận chuyển nguyên liệu và dụng cụ để phục vụ cho công nhân chính sản xuất. Đơn giá sản phẩm phục vụ là 5.000 VND/sản phẩm. Giả sử trong tháng, công nhân chính của công ty đã sản xuất được 1.000 sản phẩm. Như vậy, lương của công nhân phục vụ (gián tiếp) sẽ được tính như sau:
Lương = 5.000 VND x 1.000 sản phẩm = 5.000.000 VND
3.1.4 Cách tính lương theo sản phẩm có thưởng
Lương theo sản phẩm | = | Lương sản phẩm + [(% tiền thưởng so với sản phẩm cho 1% hoàn thành vượt mức sản phẩm x phần trăm hoàn thành vượt mức sản lượng)/100 x lương sản phẩm] |
Ví dụ: Một công ty may mặc trả lương cho công nhân theo sản phẩm. Đơn giá cho mỗi sản phẩm là 50.000 VND. Nếu công nhân hoàn thành vượt mức sản lượng quy định, họ sẽ được thưởng 2% lương sản phẩm cho mỗi 1% vượt mức.
Giả sử:
- Mức sản lượng quy định là 100 sản phẩm/tháng.
- Trong tháng, một công nhân sản xuất được 120 sản phẩm, tức là vượt mức 20%.
Cách tính lương theo sản phẩm có thưởng sẽ như sau:
- Lương sản phẩm = 50.000 VND x 120 = 6.000.000 VND
- Tiền thưởng = [2% x 20 / 100] x 6.000.000 VND = 0.4 x 6.000.000 VND = 2.400.000 VND
- Lương theo sản phẩm = 6.000.000 VND + 2.400.000 VND = 8.400.000 VND
3.1.5 Trong trường hợp làm vào ban đêm thì lương theo sản phẩm được tính bằng công thức sau:
Lương làm ban đêm theo sản phẩm | = | Tiền lương sản phẩm của ngày làm việc bình thường + Đơn giá tiền lương sản phẩm của ngày làm việc bình thường x Mức ít nhất 30% x Số giờ làm việc vào ban đêm |
Ví dụ: Một công nhân làm việc trong nhà máy sản xuất linh kiện điện tử được trả lương theo sản phẩm. Đơn giá lương cho mỗi sản phẩm trong ngày làm việc bình thường là 100.000 VND. Trong một ca làm đêm, công nhân này làm được 10 sản phẩm và đã làm việc 8 giờ vào ban đêm. Theo quy định, lương làm đêm phải được tính thêm ít nhất 30%.
Cách tính lương làm ban đêm theo sản phẩm sẽ như sau:
- Tiền lương sản phẩm = 100.000 VND x 10 sản phẩm = 1.000.000 VND
- Lương làm thêm ban đêm = 100.000 VNĐ x 30% x 8 giờ = 100.000 VND x 0.3 x 8 = 240.000 VND
- Lương làm ban đêm theo sản phẩm = 1.000.000 VND + 240.000 VND = 1.240.000 VND
3.2 Cách tính lương làm thêm giờ theo sản phẩm
3.2.1 Đối với người lao động khi làm thêm giờ để hoàn thành số sản phẩm vượt chỉ tiêu. Tiền lương được tính theo công thức sau:
Lương làm thêm giờ theo sản phẩm | = | Đơn giá tiền lương sản phẩm của ngày làm việc bình thường x Mức ít nhất (150% hoặc 200% hoặc 300%) x số sản phẩm làm thêm |
Ví dụ: Một công ty sản xuất giày trả lương cho công nhân theo sản phẩm. Đơn giá cho mỗi sản phẩm trong ngày làm việc bình thường là 80.000 VND. Giả sử công nhân làm thêm vào ngày nghỉ hàng tuần (200%) và sản xuất thêm 15 sản phẩm.
Cách tính lương làm thêm giờ theo sản phẩm sẽ như sau:
Lương làm thêm giờ = 80.000 VND x 200% x 15 sản phẩm = 80.000 VND x 2 x 15 = 2.400.000 VND
3.2.2 Trong trường hợp làm thêm giờ vào ban đêm thì lương theo sản phẩm được tính bằng công thức sau:
Lương làm thêm giờ ban đêm theo sản phẩm | = | Đơn giá tiền lương sản phẩm của ngày làm việc bình thường x Mức ít nhất 150% hoặc 200% hoặc 300% + Đơn giá tiền lương sản phẩm của ngày làm việc bình thường x Mức ít nhất 30% + 20% x Đơn giá tiền lương sản phẩm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương x Số sản phẩm làm thêm vào ban đêm |
Ví dụ: Một công ty chế biến thực phẩm trả lương cho công nhân theo sản phẩm. Đơn giá cho mỗi sản phẩm trong ngày làm việc bình thường là 60.000 VNĐ. Công nhân làm thêm giờ vào ban đêm với mức lương được tính như sau:
- Mức lương làm thêm giờ vào ban đêm là 200% cho làm thêm vào ngày nghỉ.
- Mức phụ cấp ban đêm là 30%.
- Công nhân làm thêm 10 sản phẩm vào ban đêm.
Cách tính lương làm thêm giờ ban đêm theo sản phẩm:
- Lương làm thêm giờ= 60.000 VND x 2 x 10 = 1.200.000 VND
- Tiền phụ cấp làm ban đêm= 60.000 VND x 0.3 x 10 = 180.000 VND
- Tiền lương ban đêm = 60.000 VND x 0.2 x 10 = 120.000 VND
- Lương làm thêm giờ ban đêm = 1.200.000 VND + 180.000 VND + 120.000 VND = 1.500.000 VND
Lưu ý:
- Đối với sản phẩm vượt chỉ tiêu vào ngày thường, mức ít nhất bằng 150% so với đơn giá tiền lương theo sản phẩm của ngày làm việc bình thường.
- Đối với sản phẩm vượt chỉ tiêu vào ngày nghỉ hằng tuần, mức ít nhất bằng 200% so với giá tiền lương theo sản phẩm của ngày làm vượt bình thường.
- Đối với sản phẩm làm thêm vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương mức ít nhất bằng 300% so với đơn giá tiền lương theo sản phẩm của ngày làm việc bình thường.
Doanh nghiệp cần xác định cách tính lương theo sản phẩm phù hợp với tình hình sản xuất của mình cũng như vị trí làm việc của người lao động để có mức lương hợp lý. Mức lương cần đảm bảo quyền lợi và mức sống của người lao động và gia đình họ.
Xem thêm: Lương cứng là gì?
Xem thêm: Lương cơ bản là gì?
4. Cách đóng BHXH đối với lương theo sản phẩm
Căn cứ Điều 85, Mức đóng và phương thức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động và người sử dụng lao động được quy định như sau:
Tiền lương tháng đóng BHXH = (tiền lương của 1 sản phẩm x số lượng sản phẩm ước tính 1 ngày NLĐ làm ra) x số ngày làm việc của tháng đó)
Trong đó:
- Mức đóng BHXH đối với NLĐ là 8% mức tiền lương tháng đóng BHXH
- Mức đóng BHXH đối với NSDLĐ là 17% mức tiền lương tháng đóng BHXH
Lưu ý: Theo quy định tại Nghị định 49/2013/NĐ-CP và Thông tư 47/2015/TT-BLĐTBXH, việc tính lương theo sản phẩm yêu cầu người lao động phải hoàn thành số lượng sản phẩm tối thiểu mỗi tháng, như đã được quy định và thỏa thuận cụ thể trong hợp đồng lao động.
Bài viết trên đây chúng tôi đã cung cấp những thông tin về câu hỏi “Lương theo sản phẩm là gì?”. Hy vọng bài viết có thể hỗ trợ người lao động cũng như doanh nghiệp hiểu rõ hơn về lương theo sản phẩm và cách tính. Ở những bài viết tiếp theo AZTAX sẽ cung cấp thêm thông tin hữu ích về lương mời các bạn đọc giả đón chờ nhé!
Xem thêm: Mức lương cơ sở hiện nay là bao nhiêu?
Xem thêm: Lương ot là gì?